Όλες οι εκτιμήσεις των τελευταίων μηνών για το ποσοστό του πληθωρισμού έχουν αναθεωρηθεί προς τα πάνω, καθώς η πραγματικότητα είναι ότι οι τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών αυξάνονται συνεχώς. Τις αυξημένες τιμές τις πληρώνουν όλοι, αλλά οι μεγάλοι χαμένοι είναι εκείνοι που ανήκουν στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στα είδη διατροφής και στην ενέργεια, αγαθά που καταλαμβάνουν μεγάλο ποσοστό του εισοδήματος για την πλειονότητα των πολιτών.
Σε παλαιότερες περιόδους πληθωρισμού, υπήρχαν μηχανισμοί προσαρμογής των μισθών και άλλων εισοδημάτων. Τα συνδικάτα διεκδικούσαν αυξήσεις, ενώ σε πολλές χώρες –και στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1980– υπήρχε η Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή.
Σήμερα, όμως, οι περισσότερες κυβερνήσεις, αλλά και οι κεντρικές τράπεζες απορρίπτουν την ιδέα των μισθολογικών αυξήσεων, με το επιχείρημα ότι λεφτά δεν υπάρχουν αλλά και να υπήρχαν, τυχόν αυξήσεις στους μισθούς θα ανατροφοδοτούσαν τον πληθωρισμό. Βέβαια όταν υπάρχει ανάγκη λεφτά υπάρχουν ή και, αν δεν υπάρχουν, βρίσκονται. Στην πτωχευμένη Ελλάδα μοιράστηκαν –και καλώς μοιράστηκαν– περί τα 40 δισ. ευρώ σε ενισχύσεις διαφόρων ειδών την περίοδο της πανδημίας, για να κρατηθεί όρθια η κοινωνία. Όμως η οικονομική δυσπραγία δεν παρήλθε, γι’ αυτό και απαιτούνται δραστικά μέτρα για να κρατηθούν όρθιες οι κοινωνίες.
Οι μισθολογικές αυξήσεις τουλάχιστον στον κατώτατο μισθό και οι τιμαριθμικές αναπροσαρμογές, καθώς και οι μειώσεις έμμεσων φόρων σε κρίσιμα αγαθά όπως η ενέργεια, αλλά και η ενίσχυση του τομέα των προσλήψεων σε επί μέρους τομείς του Δημοσίου πρέπει να μπουν και πάλι στην ατζέντα.
Διαφορετικά, πιθανόν να έχουμε μπροστά μας νέα κοινωνική κρίση που μπορεί να λάβει μεγάλες διαστάσεις και δεν αποκλείεται να τροφοδοτήσει και πάλι τις δυνάμεις του λαϊκισμού και του παραλογισμού, οι οποίες ήδη επιχειρούν να επανέλθουν, «κεντώντας» αυτήν τη φορά πάνω στους υγειονομικούς και άλλους φόβους που έχει δημιουργήσει στους πολίτες η πανδημία. Το ευτύχημα είναι πως έχουμε μία κυβέρνηση η οποία πράγματι αντιμετωπίζει τουλάχιστον με σοβαρότητα την όλη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην αγορά, και φυσικά στην κοινωνία, και λαμβάνει μέτρα ανακούφισης των δεινώς πληγέντων από την επέλαση της ακρίβειας πολιτών.
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο