«Μεσογειακή τίγρη» είχε χαρακτηρίσει τη χώρα μας ο ΟΟΣΑ εκεί γύρω στις δεκαετίες του 1950 και του 1960, όταν η ελληνική οικονομία «έτρεχε» με μέσο ετήσιο ρυθμό γύρω στο 6,5%. Ατμομηχανή της ανάπτυξης τότε ήταν οι επενδύσεις που αυξάνονταν με ετήσιο ρυθμό 9,9%.
Σήμερα, βλέποντας την πορεία της οικονομίας, μπορούμε αβίαστα να πούμε ότι το τότε οικονομικό θαύμα μπορεί να επαναληφθεί. Μετά από μία δραματική ύφεση της τάξεως του 9,0% το 2020, η ελληνική οικονομία παρουσιάζει μια σημαντική ανάκαμψη. Και δεν είναι μόνο τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου που επαληθεύουν την εκτίμηση αυτή. Είναι και οι εκτιμήσεις των ξένων και εγχώριων οίκων και επενδυτικών τραπεζών, που ανεβάζουν τον πήχη της ανάπτυξης γύρω στο 8%, αρκετά υψηλότερα από το αναθεωρημένο 6,1% της κυβέρνησης. Παγκόσμιοι κολοσσοί, όπως η Microsoft, η Amazon, η Pfizer, η CISCO, η Digital Realty και προσφάτως η JP Morgan και το Facebook επέλεξαν να επενδύσουν στη χώρα μας και να δημιουργήσουν πολλές νέες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Ήδη ξεκίνησαν 73 νέα στρατηγικά σχέδια και έργα συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αξίας σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων.
Από την άλλη μεριά, οι κρίσιμες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη μετά κορονοϊό εποχή διασφαλίζουν πλήρη προστασία της Ελλάδας έως την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και συνέχιση της φθηνής χρηματοδότησης. Με λίγα λόγια, η Ελλάδα στην αρχή του 2022 έχει διαμορφώσει ένα αναπτυξιακό αφήγημα, το οποίο προσελκύει τους διεθνείς και εγχώριους επενδυτές.
Σίγουρα το 2022 θα είναι διαφορετικό από το 2021 και πολύ περισσότερο από το 2020. Θα κουβαλάει μαζί του τις απρόβλεπτες εξελίξεις της πανδημίας, την κινούμενη άμμο της ενεργειακής κρίσης, τις πληθωριστικές πιέσεις, τις σημαντικές αυξήσεις των πρώτων υλών καθώς και τα απόνερα από την τρικυμία, που επικρατεί ανάμεσα στους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ο πρώτος παράγοντας αβεβαιότητας αφορά την πανδημία. Ο δεύτερος τον πληθωρισμό.
Αν ο πληθωρισμός οδηγήσει πιο γρήγορα σε αύξηση επιτοκίων, οι παραπάνω απειλές θα αρχίσουν να επηρεάζουν τις αγορές και τότε, προφανώς, θα επηρεαστεί και το ελληνικό αφήγημα.
Το μοναδικό «εμβόλιο αντισωμάτων» απέναντι στις αρνητικές επιδράσεις του πληθωρισμού και της αβεβαιότητας είναι οι μεταρρυθμίσεις.
Μεταρρυθμίσεις σημαίνει χτίσιμο αποτελεσματικού επιτελικού κράτους, δημόσια διοίκηση χωρίς γραφειοκρατία και περιττές διαδικασίες, γρήγορη απονομή δικαιοσύνης, εκπαιδευτικό σύστημα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς και εργαζομένους που αποκτούν συνεχώς νέες δεξιότητες, που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της νέας ψηφιακής εποχής. Πολιτική βούληση υπάρχει. Κυβερνητική σταθερότητα, μετά και την καταψήφιση της πρότασης μομφής, επίσης. Ο χρόνος όμως μπορεί να τελειώνει. Γι’ αυτό είναι άμεση ανάγκη να ενταθούν τώρα οι μεταρρυθμίσεις, όσο το κλίμα είναι ευνoϊκό.
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο