Το Μέγαρο Στάιν το μόνο οικοδόμημα που διασώθηκε από την καταστροφική πυρκαγιά του 1917
Στην Πλατεία Ελευθερίας, στο κέντρο της πόλης, βρίσκεται ένα πανέμορφο ιστορικό κτήριο με το όνομα Μέγαρο Στάιν, το οποίο χτίστηκε γύρω στο 1911 και αποτελεί το μόνο οικοδόμημα που επιβίωσε από την καταστροφική πυρκαγιά του 1917.
Η ιστορία του Μεγάρου
Το Μέγαρο Στάιν χτίστηκε μετά το 1911 από τον αρχιτέκτονα Ερνστ Λέβι με σκοπό να στεγάσει την αυστριακή εταιρία καταστημάτων «Stein», η οποία εξειδικευόταν σε πολυτελή ενδύματα, υποδήματα, καπέλα, υφάσματα και διακόσμηση χώρου.
Ο Σόλομον Στάιν, αυστριακός επιχειρηματίας, άνοιξε το πρώτο κατάστημα της επιχείρησης Stein΄s Oriental Stores Ltd στο Κάιρο το 1865. Ο γιος του Σόλομον, Ίσιντορ, άνοιξε το πολυκατάστημα Stein που γνωρίζουμε στη Θεσσαλονίκη. Τα εμπορεύματα, εισαγόμενα από τις ευρωπαϊκες μεγαλουπόλεις, προορίζονταν για τις υψηλές απαιτήσεις των ευκατάστατων κατοίκων κι επισκεπτών της Θεσσαλονίκης.
Το κτήριο του Μεγάρου ανήκε στις οικογένειες Αγκιάχ και Χουλουσή, οι οποίες κατείχαν την ιδιοκτησία των οικοπέδων στην ανατολική πλευρά της Πλατείας Ελευθερίας. Η οθωμανική ιδιοκτησία του κτηρίου αποτελεί και τον λόγο για τον οποίο, στην πράσινη γυάλινη σφαίρα που στολίζει την κορυφή του, υπάρχει μια επιγραφή με το όνομα Στάιν σε αραβικό-οθωμανικό αλφάβητο.
Μετά την πυρκαγιά του 1917, από την οποία το κτήριο επιβίωσε καθώς ήταν χτισμένο από ενισχυμένο σκυρόδεμα, στο κτήριο στεγάστηκαν οι υπηρεσίες του ταχυδρομείου Θεσσαλονίκης. Η εταιρία των Στάιν διέκοψε την επιχειρηματική της δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη, διότι αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες λόγω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν και το κτήριο δε χτίστηκε το 1906, στην είσοδό του επί της οδού Καλαποθάκη έχει τοποθετηθεί μια επιγραφή στην οποία αναγράφεται, «ΣΤΑΪΝ – 1906». Αυτή η κίνηση αποτέλεσε τέχνασμα ενός από τους επόμενους ιδιοκτήτες, του Γ. Αργυρίου, ώστε να μην μετατραπεί το κτήριο σε καταφύγιο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως προβλεπόταν για τα πολυόροφα κτήρια.
Μέγαρο Στάιν 2024: Ένα ερειπωμένο αριστούργημα
Το κτήριο του Μεγάρου Στάιν έχει στεγάσει κατά καιρούς διάφορες υπηρεσίες, όπως γραφεία, επιχειρήσεις, τραπεζικά καταστήματα, το ομώνυμο καφέ-εστιατόριο, σχολές μαθητείας και ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Σήμερα, το κτήριο είναι άδειο και στην είσοδό του δεν αναγράφεται κανένα όνομα στο θυροτηλέφωνο, ενώ έχουν αφαιρεθεί γράμματα από την επιγραφή. Από μακριά μπορούμε να διακρίνουμε ότι κάποια παράθυρα είναι ανοιχτά. Το μοναδικό αυτό κτήριο παραμένει στάσιμο στο χρόνο.
