Ιστορικό το ντέρμπι που το βράδυ τραβά ούτως ή άλλως όλα τα φώτα της δημοσιότητας
Η «μητέρα των μαχών». Το «ντέρμπι των αιώνιων αντιπάλων». Η αναμέτρηση που ξεφεύγει από τα όρια της αθλητικής αντιπαράθεσης και που ενίοτε είχε εκλάβει ακόμα και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Με απλά λόγια, το ντέρμπι Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός.
Η μεγαλύτερη αντιπαλότητα του ελληνικού αθλητισμού, εδώ και 100 χρόνια. Ο Παναθηναϊκός, ιδρυθείς το 1908, χρειάστηκε να περιμένει 17 χρόνια για να βρει το αντίπαλον δέος του και να «χτιστεί» έτσι μια μυθική παράδοση σε βάθος ενός αιώνα, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός –σε οποιοδήποτε άθλημα κι αν τεθούν αντιμέτωποι–, ειδικότερα όταν μιλάμε για συνάντηση των δύο στον «βασιλιά των σπορ», το ποδόσφαιρο.
Το ντέρμπι των «αιώνιων» αντιπάλων, που από τη φετινή σεζόν κλείνει και τυπικά έναν αιώνα ζωής, έχει μακρά ιστορία. Ενδεχομένως και τη μεγαλύτερη από κάθε άλλη αντιπαλότητα μεταξύ ομάδων στη χώρα και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Το Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός θεωρείται ντέρμπι εφάμιλλο αυτών που συναντάμε σε άλλες χώρες, όπως το Μπαρτσελόνα – Ρεάλ Μαδρίτης, το Λίβερπουλ – Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, το Σέλτικ – Ρέιντζερς και το Παρτιζάν – Ερυθρός Αστέρας. Στα διάφορα Top 10 που δημοσιεύονται ανά καιρούς στον διεθνή Τύπο, το ελληνικό «clasico» καταλαμβάνει πάντα υψηλή θέση, για την ένταση, το πάθος, την αντιπαλότητα και ενίοτε το θέαμα που χαρίζει.
Ένα τέτοιο ντέρμπι, προφανώς χωρίς ακρότητες, φιλοδοξούν να παρακολουθήσουν όλοι οι Έλληνες φίλαθλοι την Κυριακή, στο ΟΑΚΑ. Ο Παναθηναϊκός θα υποδεχθεί τον Ολυμπιακό στις 20:30, με στόχο να επιστρέψει στα θετικά αποτελέσματα και να μη χάσει άλλο έδαφος στη μάχη του τίτλου, εκεί όπου οι «ερυθρόλευκοι» θέλουν να παραμείνουν στα υψηλά στρώματα της βαθμολογίας και να συνεχίσουν την πορεία τους.
Το «Π», με την ευκαιρία μίας ακόμα «αιώνιας» σύγκρουσης στο ελληνικό ποδόσφαιρο, παρουσιάζει ενδιαφέροντα ιστορικά, στατιστικά και ανέκδοτα στοιχεία από τις μάχες του Παναθηναϊκού με τον Ολυμπιακό, που αποτελούν το «Α» και το «Ω» του ελληνικού πρωταθλήματος…
Το πρώτο… αίμα
Η πρώτη αναμέτρηση των δύο ομάδων στην ιστορία καταγράφεται στις 28 Ιουνίου 1925, στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Ο πρωταθλητής της Αθήνας, Παναθηναϊκός, αντιμετώπισε τον πρωταθλητή του Πειραιά, Ολυμπιακό, σε έναν άτυπο «τελικό». Ο αγώνας είχε ένταση, διαμαρτυρίες, δύο πέναλτι και μια εικοσάλεπτη διακοπή για να… αλλάξει ο διαιτητής! Είναι χαρακτηριστικό πως στο 25’ εκείνου του αγώνα, σύμφωνα με ιστορικές καταγραφές, ο διαιτητής Καμπουρόμπουλος αποχώρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις σε βάρος του φωνές εκατέρωθεν. Χρειάστηκαν περίπου 20 λεπτά για να βρεθεί άλλος διαιτητής, ο Χοντζόπουλος, για να ολοκληρωθεί εκείνο το 3-3, που έδειξε εξαρχής ότι Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός θα έχουν πάντα… ανοικτούς λογαριασμούς.
Το ιστορικό 8-2
Την 1η Ιουνίου 1930, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας έγινε ένα από τα πιο ιστορικά ντέρμπι όλων των εποχών, παρότι οι αναμετρήσεις Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού ήταν ακόμα… στα σπάργανα. Σε αυτή την αναμέτρηση, για την τελική φάση του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος όπου συμμετείχε και ο Άρης, οι «πράσινοι» ήταν καταιγιστικοί και επικράτησαν 8-2. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη νίκη σε αγώνα των δύο «αιωνίων» μέχρι σήμερα, η οποία και έγινε τραγούδι στα χείλη των «πράσινων» οπαδών εκείνη την εποχή με το αλήστου μνήμης «Εβάλαμε οκτώ στον Ολυμπιακό κι άλλα τέσσερα στον Άρη, γεια σου Άγγελε Μεσσάρη». Ο «ξανθός Άγγελος» του Παναθηναϊκού ήταν ο μεγάλος πρωταγωνιστής εκείνης της εποχής και είχε οδηγήσει την ομάδα του στον θρίαμβο επί του Ολυμπιακού, ενώ βοήθησε και στη μεγάλη νίκη (4-1) στη Θεσσαλονίκη επί του Άρη, που «σφράγισε» τον τίτλο.
…Και τα πρώτα επεισόδια
Σε εκείνον τον αγώνα, όμως, είναι καταγεγραμμένα και τα πρώτα επεισόδια σε ελληνικό γήπεδο! Ο Ολυμπιακός ήταν μια ιδιαιτέρως δυνατή ομάδα, με τους αδερφούς Ανδριανόπουλους να ηγούνται. Οι φίλοι των «ερυθρόλευκων» ανηφόριζαν μαζικά από τον Πειραιά προς την Αθήνα για τον αγώνα, κρατώντας μάλιστα στα χέρια τους ένα αυτοσχέδιο… φέρετρο με ένα τριφύλλι, για να «κηδέψουν» τον «πράσινο» αντίπαλο. Μόνο που η εξέλιξη του αγώνα δεν τους δικαίωσε, ενώ οι προσβεβλημένοι Αθηναίοι μετέτρεψαν σε… τάβλες, με τις οποίες επιτέθηκαν στους Πειραιώτες, τα ξύλα του φέρετρου. Ακολούθησαν αρκετές συγκρούσεις εντός κι εκτός γηπέδου και χρειάστηκε η επέμβαση της Χωροφυλακής για να σταματήσουν τα επεισόδια, τα οποία δυστυχώς συναντούμε ακόμα και σήμερα σε πολλά ραντεβού των δύο κορυφαίων συλλόγων της χώρας, ανεξαρτήτως αθλήματος…
Αυτό το περιβόητο και πολυθρύλητο 8-2 θεωρείται και ο πρώτος επίσημος αγώνας των δύο ομάδων. Ο δεύτερος έγινε μερικές ημέρες αργότερα και μάλιστα στη Θεσσαλονίκη. Ο φόβος νέων επεισοδίων στον Πειραιά έστειλε τον δεύτερο αγώνα των δύο ομάδων για τον όμιλο του πρωταθλήματος στο παλιό γήπεδο του Άρη, εκεί όπου ο Παναθηναϊκός επικράτησε εκ νέου 2-1 και «σφράγισε» τον τίτλο.
Ο Σαραβάκος και ο Σιδέρης
Αναφορικά με τους αριθμούς των ντέρμπι, οι δύο ομάδες έχουν συναντηθεί συνολικά 311 φορές. Από αυτούς τους αγώνες, οι 221 ήταν επίσημοι και σε αυτούς ο Ολυμπιακός προηγείται με 87 νίκες έναντι 57 του Παναθηναϊκού, ενώ 77 αναμετρήσεις τελείωσαν χωρίς νικητή.
Η μεγαλύτερη σε έκταση νίκη για έναν από τους δύο είναι το προαναφερθέν 8-2 του «τριφυλλιού», ενώ η μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη ανήκει στον Ολυμπιακό, ο οποίος είχε επικρατήσει 6-1 στις 13 Νοεμβρίου 1932 για το Κύπελλο Ελλάδος. Οι Πειραιώτες νίκησαν με το ίδιο σκορ στην έδρα τους και τον Φεβρουάριο του 1936, σε αγώνα για το πρωτάθλημα. Επίσης, οι «ερυθρόλευκοι» έχουν νικήσει τρεις φορές με τέσσερα γκολ διαφορά, ενώ οι «πράσινοι» μόλις μία, στον τελικό Κύπελλο του 1986.
Η τελευταία τους αναμέτρηση ήταν στις 19 Μαΐου, το ισόπαλο 2-2 της Λεωφόρου για τα play offs, ενώ ο Παναθηναϊκός στους τελευταίους 14 αγώνες μετράει μόλις μία ήττα, αλλά οδυνηρή, καθώς το 1-0 των Πειραιωτών την τελευταία αγωνιστική των play offs του 2023 τούς στέρησε το πρωτάθλημα.
Πρώτος σκόρερ στα ντέρμπι ανάμεσα στον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό είναι ο σπουδαίος Δημήτρης Σαραβάκος με 16 τέρματα, για λογαριασμό των «πράσινων», ενώ τον ακολουθεί ο Γιώργος Σιδέρης με 13 τέρματα για τους «ερυθρόλευκους».
Τα πέναλτι, οι αποβολές και τα δοκάρια
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και άλλα στατιστικά στοιχεία, όπως τα πέναλτι, που είναι 23 για τον Παναθηναϊκό και 20 για τον Ολυμπιακό, ενώ στις αποβολές 36 φορές πήραν την άγουσα για τα αποδυτήρια παίκτες του «τριφυλλιού» και 27 παίκτες των «ερυθρόλευκων». Ο Παναθηναϊκός έχει σημαδέψει 41 φορές τα δοκάρια του Ολυμπιακού σε ντέρμπι, ο οποίος είδε τις προσπάθειές του να βρίσκουν «σίδερο» μόλις 20 φορές. Μάλιστα, οι «πράσινοι» τέσσερις φορές είχαν τρία δοκάρια στο ίδιο ντέρμπι!
Ούτε ένας, ούτε δύο, αλλά 34 ποδοσφαιριστές έχουν αγωνιστεί και στις δύο ομάδες, με κάποιες από τις μετακινήσεις να είναι αρκετά… επεισοδιακές. Από αυτούς, μόνο ο Στράτος Αποστολάκης και ο Μιχάλης Κωνσταντίνου έχουν καταφέρει να σκοράρουν σε ντέρμπι με τη φανέλα και των δύο ομάδων.
Μόλις πέντε, πάντως, είναι οι προπονητές που έχουν καθίσει στον πάγκο και των δυο ομάδων, σε αυτό το διάστημα του ενός αιώνα αντιπαλότητας ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό.
Τέλος, αναφορικά με τα εισιτήρια, η «χρυσή» δεκαετία από πλευράς προσέλευσης κόσμου στα ντέρμπι ήταν αυτή του ’80. Ειδικότερα το διάστημα όπου και οι τρεις «μεγάλοι», Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός και ΑΕΚ, είχαν ως κοινή έδρα το ΟΑΚΑ. Τα περισσότερα εισιτήρια σε ντέρμπι «αιωνίων», πάντως, κόπηκαν στις 18 Νοεμβρίου 1984, όταν 74.452 άνθρωποι παρακολούθησαν το 0-0 του Ολυμπιακού με τον Παναθηναϊκό για τον τότε Α’ Εθνική στο Ολυμπιακό Στάδιο.
του Χρήστου Γιαννούλη