«Ο χαρακτηρισμός ενός κτιρίου ως πράσινου ξεκινά από τη μελέτη του και αφορά σε στοιχεία όπως είναι η χρήση ανακυκλώσιμων υλικών και ο προσανατολισμός στο φως»
Ο κτιριακός τομέας είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στην ΕΕ. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την εξόρυξη υλικών, την κατασκευή δομικών προϊόντων, την κατασκευή και την ανακαίνιση κτιρίων υπολογίζονται στο 5%-12% των συνολικών (εθνικών) εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο κατασκευαστικός τομέας ευθύνεται για περισσότερο από το 35% της συνολικής παραγωγής απορριμμάτων της ΕΕ, αναφέρουν τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Commission): «Για να κάνουμε τα κτίριά μας πιο φιλικά προς το κλίμα, πρέπει να χτίσουμε καλύτερες νέες κατασκευές, αλλά και να ανακαινίσουμε εκείνες που ήδη υπάρχουν – μέχρι το 2030, περίπου 35 εκατομμύρια κτίρια θα μπορούσαν να ανακαινιστούν, δημιουργώντας έως και 160.000 νέες πράσινες θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα!».
Στο 7ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών – (ITC 2024), στα μέσα Σεπτεμβρίου, συζητήθηκε από κορυφαία στελέχη της αγοράς και το θέμα των «νέων τάσεων και των νέων υλικών για “πράσινες” και ψηφιακές “έξυπνες” κατασκευές» , «στον δρόμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη».
Σημειώνεται ότι «η μεγαλύτερη απόδοση υλικού θα μπορούσε να εξοικονομήσει το 80% των αερίων εκπομπών». Σταχυολογούμε, χωρίς σειρά, από τις τοποθετήσεις των ομιλητών σε θεματική ενότητα του συνεδρίου που συνδιοργάνωσαν οι ypodomes.com και metaforespress.gr:
· Γρηγόρης Κακανέλης, διοικητικός διευθυντής της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ: Τα προϊόντα της εταιρείας προέρχονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 99% από ανακυκλώσιμες πρώτες ύλες – ο κλάδος της χαλυβουργίας αποτελεί την επιτομή της κυκλικής οικονομίας, καθώς τα προϊόντα του είναι 100% ανακυκλούμενα και μπορούν να επαναλάβουν τον κλάδο ζωής τους έως και 10 φορές. Επιπλέον, και τα παραπροϊόντα που προκύπτουν από τη χαλυβουργία ανακυκλώνονται σε ποσοστό 100% από τη διαδικασία ανάκτησης.
· Γιάννης Πανιάρας, διευθυντής δραστηριοτήτων Ευρώπης του Ομίλου ΤΙΤΑΝ: Η επένδυση στο εργοστάσιό μας στο Καμάρι υλοποιείται στο πλαίσιο της στρατηγικής του Ομίλου για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την παραγωγή προϊόντων χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος. Εκεί αναπτύσσουμε και το project «IFESTOS», με επιδότηση 234 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στόχος να παράγουμε περίπου 3 εκατ. τόνους τσιμέντου μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα ετησίως.
· Δημοσθένης Καλτεζιώτης, Managing Director PRAKSYS / ΣΙΔΕΝΟΡ: Σκοπεύουμε μέσω μεγάλων επενδύσεων να παραγάγουμε ηλεκτρική ενέργεια μόνοι μας, με φωτοβολταϊκά πάρκα πέριξ των εγκαταστάσεών μας. Και θα μπορούμε να πούμε τότε ότι έχουμε μικρότερο ενεργειακό αποτύπωμα στη χώρα. Είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή βιομηχανία η οποία μέσω μιας μεγάλης επένδυσης τα τελευταία χρόνια απεξαρτήθηκε από το φυσικό αέριο.
· Δημήτρης Χανής, διευθύνων σύμβουλος της ΗΡΑΚΛΗΣ: Το έργο δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα της τσιμεντοβιομηχανίας ΗΡΑΚΛΗΣ στο εργοστάσιο στο Μηλάκι, επένδυση ύψους 350 εκατομμυρίων ευρώ που συγχρηματοδοτείται και από το Ταμείο Καινοτομίας της ΕΕ, θα δεσμεύει ένα εκατομμύριο τόνους διοξειδίου του άνθρακα. Το πρώτο τσιμέντο μηδενικών ρύπων (zero carbon) του Ομίλου θα κυκλοφορήσει στην αγορά το 2029. Στη διαδικασία υποκατάστασης των ορυκτών καυσίμων με ΑΠΕ, ήδη το ποσοστό φτάνει σε 45% και εκτιμάται ότι το 2028 το 90% της ενέργειας θα προέρχεται από εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Επίσης, καθοριστικής σημασίας είναι η χρήση αποβλήτων από εκσκαφές και κατεδαφίσεις για την παραγωγή τσιμέντου. (Στο τέλος του) 2024 η ΗΡΑΚΛΗΣ θα έχει χρησιμοποιήσει 150.000 τόνους τέτοιων υλικών για την παραγωγή τσιμέντου.
· Κωνσταντίνος Μπήτρος, διευθύνων σύμβουλος της Inventio Edge (Ολοκληρωμένοι Προγραμματιστές Ακινήτων): Η εταιρεία ετοιμάζεται να εισέλθει στο κομμάτι των μπαταριών και του υδρογόνου, στοχεύοντας έτσι σε καλύτερους όρους χρηματοδότησης και μεγαλύτερης κεφαλαιακής επάρκειας. Ολοκληρώνεται σε 18 μήνες η μεγάλη επένδυση της H.I.G. για το «πράσινο» Logistics Park του μοναδικού trimodal πάρκου της χώρας (μέσω τρένου, πλοίου, φορτηγών) στον Ασπρόπυργο – τα έργα να ξεκινούν εντός των προσεχών πέντε μηνών.
· Νικόλαος Ιωάννης Δήμτσας, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Dimand (εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων): Ο χαρακτηρισμός ενός κτιρίου ως πράσινου ξεκινά από τη μελέτη του και αφορά σε στοιχεία όπως είναι η χρήση ανακυκλώσιμων υλικών και ο προσανατολισμός στο φως, με αποτέλεσμα τη μειωμένη κατανάλωση και τις μειωμένες θερμικές ανάγκες. Η εταιρεία έχει λάβει από το 2009 την απόφαση να επενδύει σε αειφόρα βιοκλιματικά κτίρια που θα πιστοποιούνται κατά LEED κατ’ ελάχιστον στη βαθμίδα Gold, πρότυπο το οποίο υιοθετεί και η αγορά. (BD+C – Building design and Construction είναι το σύστημα πιστοποίησης LEED, που αφορά τη φάση της μελέτης και της κατασκευής ενός νέου κτιρίου ή ενός ριζικά ανακαινιζόμενου κτιρίου).
· Βασιλική Καλαμποκίδου, Vice President System Certification, TÜV HELLAS: Το carbon footprint μπορεί να μετρηθεί, μπορεί και να βελτιωθεί – ο τρόπος που μπορούμε να προάγουμε την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση αφορά όλους μας». (Η TÜV HELLAS είναι Οργανισμός Επιθεώρησης, Πιστοποίησης και Εκπαίδευσης, μέλος του Γερμανικού Οργανισμού TÜV NORD Group.)
· Χρόνης Ακριτίδης, διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ ΑΕ: Παρεμβάσεις στο οικιστικό απόθεμα της Αθήνας. Ασχολούμαστε με ενεργειακή αναβάθμιση, ανάδειξη και διάσωση διατηρητέων κτιρίων στην Αθήνα. «Καμάρι μας» είναι το κτίριο που μεγάλωσε η Μαρία Κάλλας στην Πατησίων, το οποίο καταφέραμε να το εντάξουμε στο ΕΣΠΑ, προκειμένου να δημιουργηθεί το Ίδρυμα Κάλλας.
Βελτίωση καθημερινότητας
Τα καλύτερα κτίρια μάς βοηθούν να καταπολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή και να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας, τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Περνάμε πολύ χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, στο σχολείο, στη δουλειά, στο σπίτι. Συχνά, τα κτίρια που επισκεπτόμαστε λειτουργούν με ενέργεια από ορυκτά καύσιμα ή δεν είναι καλά μονωμένα. Πολλά είναι ακατάλληλα να αντέξουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως πλημμύρες και καύσωνες. Για τον λόγο αυτόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί ένα «Κύμα Ανακαίνισης» για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων σε ολόκληρη την ΕΕ. Στόχος είναι να διπλασιαστούν τα ποσοστά ανακαίνισης έως το 2030 και να διασφαλιστεί ότι θα οδηγήσουν σε καλύτερη απόδοση ενέργειας και πόρων.
Η ΕΤΕπ ως «climate bank»
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χρηματοδοτεί στεγαστικά προγράμματα σε μικρές πόλεις, αλλά και αναπτυξιακά έργα σε πόλεις με σοβαρές ελλείψεις κατοικιών, με στόχο την ανακατασκευή παλιών κτιρίων και την κατασκευή νέων και προσιτών κατοικιών, τόνισε ο Ιωάννης Τσακίρης, αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ, στο 7ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών ITC 2024. Παράλληλα, στην κορυφή της ατζέντας της ΕΤΕπ, που αυτοπροσδιορίζεται και ως «climate bank», παραμένουν τα έργα προστασίας του περιβάλλοντος και καταπολέμησης της κλιματικής κρίσης. Σε αυτό το πλαίσιο, στην Ελλάδα η ΕΤΕπ έχει χρηματοδοτήσει την ηλεκτρική διασύνδεση των Κυκλάδων με την ηπειρωτική Ελλάδα, έχει εγκρίνει 400 εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή φωτοβολταϊκών από τη Metlen και 390 εκατομμύρια ευρώ για κατασκευή φωτοβολταϊκών σε Θεσσαλία και Κεντρική Ελλάδα από τη ΔΕΠΑ. Η Ελλάδα είναι η πλέον ωφελημένη χώρα από τις χρηματοδοτήσεις της ΕΤΕπ, έχοντας λάβει μόνο μέσα στο 2023 κονδύλια ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που ανέρχεται σε πάνω από 15% του εθνικού ΑΕΠ.
του Φίλη Καϊτατζή