Στόχος να αναδειχθούν οι προσπάθειες σχολών που έχουν σχεδιάσει και κατασκευάσει μονοθέσια με καινοτομίες φιλοπεριβαλλοντικού προσανατολισμού
Με επιτυχία ολοκληρώθηκε το (ελληνικό) Formula Student Festival 2024 (28-29/9/2024) στον χώρο του παλαιού Δημαρχείου στη Γλυφάδα, με τη συμμετοχή όλων των Πανεπιστημιακών και Πολυτεχνικών Σχολών της χώρας. Η εκδήλωση, που διοργάνωσε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά το «CAR AND DRIVER», ήταν υπό την αιγίδα των υπουργείων Παιδείας και Εργασίας, με την υποστήριξη της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). Στόχος του project, που «τρέχει» ο γενικός διευθυντής του M2K Μedia John Koulouridis, είναι να αναδειχθούν οι προσπάθειές, των ομάδων όλων αυτών των σχολών, οι οποίες έχουν σχεδιάσει και κατασκευάσει μονοθέσια οχήματα, που φέρουν καινοτομίες με φιλοπεριβαλλοντικό προσανατολισμό και στροφή στην ηλεκτροκίνηση.
Για τον παγκόσμιο θεσμό Formula Student –«ήρθε στην Ελλάδα με την ίδρυση της UoP Racing Team, χάρη στην πρωτοβουλία φοιτητών του Πανεπιστημίου Πατρών το 2001»– συνομιλήσαμε με τον αναπληρωτή καθηγητή Παναγιώτη Σταυρόπουλο (εργαστήριο συστημάτων παραγωγής και αυτοματισμού) του Πανεπιστημίου Πατρών, ο οποίος είναι και ο υπεύθυνος της ομάδας UoP Racing Team.
«Η UoP Racing είναι η πρώτη και μακροβιότερη ελληνική ομάδα Formula Student. Ιδρύθηκε το 2001, υπό την αιγίδα του Εργαστηρίου Συστημάτων Παραγωγής και Αυτοματισμού (LMS – καθηγητής Γ. Χρυσολούρης) του Τμήματος Μηχανολόγων – Αεροναυπηγών Μηχανικών. Τα μέλη της ομάδας σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και κατασκευάζουν μονοθέσια οχήματα υψηλών επιδόσεων, με τα οποία συμμετέχουν στους διαγωνισμούς του παγκόσμιου θεσμού Formula Student, στον οποίο αναμετρώνται τα μονοθέσια Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων από όλο τον κόσμο. Μετρώντας 22 χρόνια συνεχούς παρουσίας, με 10 οχήματα εκ των οποίων τα μισά ηλεκτρικά. η UoP Racing θεωρείται από τις πιο έμπειρες ομάδες παγκοσμίως. Οι αναγνωρισμένοι αυτοί διαγωνισμοί απευθύνονται σε φοιτητές μηχανικούς, με σκοπό την εκπαίδευσή τους μέσω της πράξης, χρησιμοποιώντας ως πρόκληση την κατασκευή ενός αγωνιστικού οχήματος. Οι διαγωνισμοί περιλαμβάνουν πτυχές, όπως σχεδιασμό παραγωγής, κοστολόγηση και ανάπτυξη επιχειρηματικού σχεδίου, ενθαρρύνοντας έτσι τη δημιουργικότητα που οδηγεί και στην ανάπτυξη πολύπλευρων δεξιοτήτων».
Ποιος είναι ο στόχος της UoP Racing;
Ο κύριος στόχος της ομάδας είναι η εκπαίδευση, δίνοντας σε φοιτητές την ευκαιρία να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να αναπτύξουν δεξιότητες μέσω πρακτικής ενασχόλησης. Από την ίδρυση της ομάδας, περισσότεροι από 200 φοιτητές έχουν συμμετάσχει σε αυτήν. Ο κύριος όγκος προέρχεται από το Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών, η ομάδα όμως περιλαμβάνει και φοιτητές άλλων τμημάτων όπως Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, Επιστήμης Υλικών, Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Οικονομικών Επιστημών, Διοίκησης Επιχειρήσεων κ.ά. Από το 2001, η ομάδα έχει αναπτύξει πλήρως λειτουργικά μονοθέσια, κερδίζοντας έναν σημαντικό αριθμό διακρίσεων στην πορεία. H πιο αξιομνημόνευτη ήρθε το 2014, οπού η ομάδα κατέκτησε την 1η θέση στον διαγωνισμό της Τσεχίας, και την 1η θέση στο Business Plan, ακολουθούμενη από ακόμα μία πρωτιά μεταξύ ηλεκτρικών μονοθεσίων το καλοκαίρι του 2017, στον διαγωνισμό της Μεγάλης Βρετανίας. Επίσης, είναι η πρώτη ελληνική ομάδα που κατασκεύασε ηλεκτρικό μονοθέσιο και κέρδισε διαγωνισμό. Επιπλέον, είναι η πρώτη ελληνική ομάδα που κατασκεύασε τετρακίνητο μονοθέσιο το 2022. Οι ομάδες της UoP Racing Team έχουν συμμετάσχει σε όλους τους μεγάλους διαγωνισμούς στην Ευρώπη, από την Αγγλία, τη Γερμανία μέχρι και την Ιταλία, την Αυστρία και την Τσεχία.
Ποιες είναι οι καινοτομίες του μονοθέσιου, τα τεχνικά χαρακτηριστικά;
Από το 2012, η ομάδα έχει μεταβεί στην ηλεκτροκίνηση, ενώ από το 2014 έχει υιοθετήσει μια φιλοσοφία βέλτιστης αξιοποίησης πόρων, ακολουθώντας πρότυπα και ιδέες κυκλικής οικονομίας. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη ενός μη συμβατικού τρόπου σκέψης και συχνά στη δημιουργία καινοτόμων ιδεών, κάνοντας χρήση νέων προσεγγίσεων και τεχνολογιών παραγωγής, συμβάλλοντας σημαντικά στην ανάπτυξη εξαιρετικής κριτικής σκέψης και συνεπώς ιδιαίτερα ικανών νέων μηχανικών. Το πλαίσιο του μονοθεσίου αποτελείται από σύνθετα υλικά για την μείωση του βάρους (και συνεπώς της ενέργειας που απαιτείται για την κίνησή του), ενώ σε αυτό συμβάλλει και η χρήση ενός ανεξάρτητου ηλεκτροκινητήρα ανά τροχό, ανακτώντας έτσι το μέγιστο ποσό ενέργειας κατά την πέδηση. Το 85% των εξαρτημάτων που αποτελούν το μονοθέσιο είναι σχεδιασμένα και κατασκευασμένα με την άμεση εμπλοκή μελών της ομάδας, κάνοντας χρήση εξοπλισμού που παρέχεται από το εργαστήριο ή/και από συνεργάτες. Με την πάροδο των χρόνων τα μονοθέσια έχουν εξελιχθεί σημαντικά, αρχικά μεταβαίνοντας στην ηλεκτροκίνηση, κάνοντας χρήση καινοτόμων και αποδοτικών κατεργασιών (όπως προσθετική κατασκευή/τρισδιάστατη εκτύπωση) και βελτιστοποίησης σχεδιασμού, και εισάγοντας αισθητήρες και «ευφυή» συστήματα διαχείρισης και ελέγχου.
Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του πιο πρόσφατου μονοθεσίου είναι τα εξής:
· Πλήρως ηλεκτρικό με ανεξάρτητη κίνηση σε κάθε τροχό.
· Αεροδυναμικά παραγόμενη κάθετη δύναμη 1.300 Nιούτον στα 60 Km/h.
· Μέγιστη ισχύς 80 kW.
· Μέγιστη ροπή 1.046 Nm.
· Επιτάχυνση 0-100 Km/h < 2,6s.
· Τελική ταχύτητα 120 Km/h (περιορισμένη εκ κανονισμών).
Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε ως εργαστήριο στο εγχείρημα αυτό;
Η διαχείριση του κόστους και των διαθέσιμων πόρων, η σωστή οργάνωση ο χρονοπρογραμματισμός καθώς και η μετάδοση της γνώσης των πιο εμπείρων μελών στους νεότερους, που αποτελούν τη συνέχεια αυτής συλλογικής προσπάθειας, είναι θέματα που συχνά απασχολούν την ομάδα.
Είχατε κάποια πρόταση από εμπορικούς αντιπροσώπους ή παράγοντες της αγοράς αυτοκινήτου για κάποιου είδους συνεργασία;
Το κύριο «προϊόν» της ομάδας δεν είναι το μονοθέσιο, αλλά οι φοιτητές που εκπαιδεύονται μέσω αυτού. Συνεπώς, συνεργασίες ήδη υπάρχουν, και οι περισσότεροι φοιτητές που έχουν συμμετάσχει στο εγχείρημα ακολουθούν καριέρες σε εταιρείες στην αιχμή της τεχνολογίας, τόσο εντός Ελλάδας όσο και στο εξωτερικό.
Τα μέλη της UoP Racing 2024 είναι: Αλέξανδρος Χρυσανθίδης, Αλέξανδρος Χριστόπουλος, Αντώνης Παναγιάρης, Αποστόλης Μανασής, Αριάννα Ντιγκαλάκη, Άρης Στεργιώτης, Γεράσιμος Ροντογιαννης, Γιώργος Ιωαννίδης-Δεσποτέρης, Γιώργος Παΐσιος, Γρηγόρης Κωτσάκης, Δημήτρης Γρίβας, Δημήτρης Καρβουνιάρης, Δημήτρης Σωτηρόπουλος, Δωρίτα Ποδηματά, Ελίνα Μαράκη, Κωνσταντίνος Μιχαλόπουλος, Λάμπρος Μέτζας, Νικόλας Ποταμιάνος, Νίκος Γαβαλάς, Νίκος Σελίμης, Πάνος Θεοτοκάτος, Παναγιώτης Ψαρράς, Πάρις Σμιρλάκης, Σπύρος Κοτσώνης, Τζωρτζίνα Ζωγοπούλου, Φοίβος Μουταβελή.
Ζήτημα αυτονομίας
Η ηλεκτροκίνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πολύ συγκεκριμένο ζήτημα, αυτό της αυτονομίας, υποστηρίζει ο Δρ. Παναγιώτης Σταυρόπουλος, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών (εργαστήριο συστημάτων παραγωγής και αυτοματισμού): «Η καινοτομία που έχει εφαρμοστεί στον σχεδιασμό του αυτοκινήτου και της μπαταρίας δεν καθίσταται αρκετή για την οριστική λύση του προβλήματος της γρήγορης φόρτισης, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των ενδιαφερομένων έχει πλέον αυξηθεί δραστικά, προσφέροντας πολλές διαφορετικές επιλογές. Από την άποψη της ανάπτυξης προϊόντων, η χρήση προσαρμόσιμων πακέτων μπαταριών συσχετίζεται με μια ριζική αλλαγή στην αυτοκινητοβιομηχανία. Μέσα στα τελευταία χρόνια, έχουν γίνει πολλές προσπάθειες όσον αφορά τα προσαρμόσιμα συστήματα μπαταριών και τη βελτιστοποίηση των σταθμών φόρτισης. H αυτοκινητοβιομηχανία διαμορφώνεται στοχεύοντας σε νέες στρατηγικές, για την επισκευή και τη συντήρηση, κάνοντας βασικά εξαρτήματα του αυτοκινήτου εναλλάξιμα».
του Φίλη Καϊτατζή