Πήρε μια παράταξη καθημαγμένη. Στο 20κάτι%. Ενώ μάλιστα ο προκάτοχός του, με εύκολες λύσεις στα Ζάππεια και ακραία εθνικιστική ρητορεία -και αφού ανέτρεψε ένα υπεύθυνο συμμαχικό σχήμα για να πάρει αυτοδυναμία- την είχε φτάσει στο 18,8%. Και την απογείωσε:
Δεν τήρησε απλώς την υπόσχεσή του να την πάει ξανά στο 40κάτι%. Έκανε και κάτι πολύ δυσκολότερο: Πέτυχε το δυσεπίστευκτο… Μετά από 4 χρόνια εξουσίας σε δύσκολες συνθήκες… Να διατηρήσει σε δύο αναμετρήσεις μάλιστα το 2023 το εκλογικό ποσοστό του… Παρά τα λάθη, κάποια θεσμικά ατοπήματα και κάποιες άτοπες, ευνοϊκές μόνο για τους μεγαλοαστούς, κινήσεις της πρώτης κυβερνητικής του θητείας…
Αυτό το πέτυχε χάρη στη σοβαρότητα που αποπνέουν ο ίδιος και η κυβέρνησή του. Καθιστάμενη ακόμη πιο οφθαλμοφανής εφόσον υπάρχει σύγκριση με τους προκατόχους του και τα προηγούμενα κυβερνητικά σχήματα… Χάρη επίσης την καταφανή αναβάθμιση του διεθνούς κύρους της πατρίδας μας… Τη γρήγορη, επιτυχή και εύστοχη αντίδραση στις διάφορες κρίσεις, διεθνοπολιτικές, υγειονομικές κ.λπ., που χτύπησαν τη χώρα στην πρώτη πρωθυπουργική θητεία του… Τα σχετικώς καλά οικονομικά αποτελέσματα της κυβερνητικής δράσης και την προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης… Οπωσδήποτε δε ένα προσωπικό διεθνές εκτόπισμα που είχε χρόνια να δει η χώρα από πρωθυπουργό της.
Δυστυχώς, ύστερα «ήρθαν οι μέλισσες». Μετεκλογικά μπήκαμε στην περίοδο της σώρευσης λαθών, σε βαθμό που να δικαιολογείται ο προβληματισμός μήπως προέκυψε εκ των επιτυχιών εθελοτύφλωση. (Δεν θα ήθελα να κάνω ανευλαβείς παραλληλισμούς, αλλά ο πρόγονος του πρωθυπουργού Ελευθέριος Βενιζέλος, «μάγος» της ανορθωτικής διακυβέρνησης της περιόδου 1911-1914, σε πολλές στιγμές στη συνέχεια φάνηκε να χάνει τη διαύγεια και την ευθυκρισία του ως αποτέλεσμα πιθανότατα του παγκόσμιου ωσαννά…) Και έτσι τα λάθη -δεν διεκδικώ το μονοπώλιο της ευθυκρισίας καταγράφοντάς τα, αλλά θεωρώ πως ένας παρατηρητής μιας παρτίδας τάβλι έχει ενίοτε καθαρότερη ματιά από τον πολύ πιο έμπειρο στο «άθλημα» παίχτη- ήρθαν πληθωρικά. Όλως ενδεικτικά επισημαίνω:
Πρώτον, την καθολική μετεκλογική μετακίνηση σχεδόν όλων των υπουργών… Αυτό ξεχαρβάλωσε το -υπουργοκίνητο- κράτος μας και δυσκόλεψε τη λειτουργία του για αρκετούς μήνες. Έως να υπάρξει προσαρμογή των πολιτικών προϊσταμένων των υπουργείων στα νέα καθήκοντά τους… Παράλληλα, διοχέτευσε σε όλους τους πρωθυπουργικούς συνεργάτες ένα μήνυμα, που δεν ξέρω πόσο προωθητικό υπήρξε για την κυβερνητική αποτελεσματικότητα αλλά και την προώθηση της ψυχικής ταύτισης του πρωθυπουργού με τους υπουργούς του: «Μόνο εγώ είμαι αναντικατάστατος, εσείς όλοι είστε προσωρινοί, αναλώσιμοι, φθαρτοί, πρόσκαιροι, οπωσδήποτε δε επικίνδυνοι για διάθεση δημιουργίας πολιτικών φέουδων, για αυτό και παίζω μαζί σας το παιχνίδι των μουσικών καρεκλών»…
Δεύτερον, τη δημιουργία κυβέρνησης με 70 μέλη. (Η γαλλική αντίστοιχη έχει συνήθως περί τα 15.) Με ένα ολιγομελές κυβερνητικό σχήμα, στο οποίο θα μετείχαν μόνο τα «μπλου τσιπς» της κυβερνητικής παράταξης, μαζί ενδεχομένως με κάποιους μεγάλους και ευρύτερης αποδοχής τεχνοκράτες, μάλλον δεν θα τροφοδοτείτο η ζηλοφθονία των εκτός υπουργικού συμβουλίου στελεχών της, η βασιζόμενη στη λογική «γιατί ο άλλος καραγκιόζης και όχι εγώ;» ή, ακόμη, «γιατί από τον άλλο νομό να υπάρχουν υπουργοί και όχι από τον δικό μας;». Προσέγγιση που και την ενδοπαραταξιακή συνοχή υπονομεύει και το κλίμα γενικότερα δηλητηριάζει…
Τρίτον, θεσμοθέτηση -όχι τόσο του δικαιώματος γάμου των ομοφύλων όσο- του δικαιώματος τεκνοθεσίας. Μάλιστα δε, και όταν ακόμη δεν πρόκειται για τέκνο του ενός ή της μιας εκ των συζύγων, και δη επί ίσοις όροις μάλιστα με τα αλλόφυλα ζευγάρια, τα ανταποκρινόμενα στο παραδοσιακό πρότυπο οικογένειας… Σε μια εποχή παγκόσμιας «δεξιοστρέφειας» των δυτικών κοινωνιών, δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί μεγαλύτερη δεξαμενή τροφοδότησης του δεξιότερα της κυβερνητικής παράταξης κομματικού φάσματος. Χαρακτηριστικά, η ψήφιση του νομοσχεδίου συμπίπτει με την εκλογική και κυρίως τη δημοσκοπική απογείωση της Λατινοπούλου.
Τέταρτον, εν οι πάντες γνωρίζουν πως, ειδικά στην εξωτερική πολιτική, «υπάρχουν πράγματα που γίνονται αλλά δεν λέγονται», υπήρξε δήλωση Γεραπετρίτη, αδύνατον να έγινε εν αγνοία του πρωθυπουργού, «ας με πουν προδότη, αρκεί να υπηρετήσω το εθνικό συμφέρον»: Έτσι ξεκίνησε το μεγάλο πάρτι του Σαμαρά. (Βέβαια, εν προκειμένω υπάρχει το ελαφρυντικό πως διαφορετικά, σε κάθε υποχώρηση -ακόμη και με σημαντική αντιπαροχή ή παράπλευρο όφελος- προς την εξ Ανατολών γείτονα, η οποία θα προκαλούσε κοινωνικές αντιδράσεις, θα υποστήριζε το πως δεν είχε υπάρξει προετοιμασία/«μασάζ» της δημόσιας γνώμης.)
Τέλος, υπήρξε πρόσφατα και η -εμμέσως «αντισαμαρική»- αντικοινοβουλευτική στάση προς τον εκπρόσωπο της, ακόμη τουλάχιστον, αξιωματικής αντιπολίτευσης: Οι πρωθυπουργοί δεν κρίνουν την ποιότητα της εκπροσώπησης των άλλων κομμάτων. Τοποθετούνται απέναντι στους εκπροσώπους τους. Κατά την πάγια κοινοβουλευτική τάξη. Παράλληλα, μάλιστα, υπήρξε προσβολή και προς την ελληνική δικαιοσύνη και την απόφασή της, εφόσον δεν επιβλήθηκε στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων του Νίκου Παππά.
Άρα στο ερώτημα αν ο Μητσοτάκης κάνει λάθη, η απάντηση είναι: στη δεύτερη τετραετία αναμφίβολα περισσότερα. Και είναι πάντα επικίνδυνο, εν ονόματι του διαλέγεσθαι με την Ιστορία, ένας πολιτικός να αρνείται να ακούσει την κοινωνία. Αλλά και τους υπόλοιπους πυλώνες του πολιτικού συστήματος…
του Θανάση Διαμαντόπουλου
