Καζάνι που βράζει η αγορά με ιδιαίτερη οργή στους μικρομεσαίους
Όταν προ καιρού ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος παρουσίαζε «μετά βαΐων και κλάδων» το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας, το οποίο στηρίζεται ως επί το πλείστον στην ενίσχυση των επενδύσεων στον τουρισμό αλλά και στη δημιουργία νέων ισχυρών δομών για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, ουδείς φανταζόταν ότι αυτό δεν αφορά τη μεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία κατά γενική ομολογία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας.
Ευλόγως λοιπόν εκατοντάδες μικρομεσαίοι επιχειρηματίες είδαν ως «σανίδα σωτηρίας» τα προγράμματα του αναπτυξιακού νόμου προκειμένου να προχωρήσουν στον εκσυγχρονισμό και τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεών τους. Όταν όμως η πραγματικότητα αποκαλύπτει τη «μαγική εικόνα» της επικοινωνίας, προκαλούνται οργή και αναβρασμός, όπως συμβαίνει σε επιχειρήσεις που διαπίστωσαν ότι τελικά δεν θα λάβουν τις ενισχύσεις που ανέμεναν μέσω του Αναπτυξιακού και του ΕΣΠΑ.
Έκκληση για άμεση παρέμβαση
Το θέμα έχει προσλάβει σοβαρές διαστάσεις και είναι χαρακτηριστική η παρέμβαση του βουλευτή Δωδεκανήσου Μάνου Κόνσολα, ο οποίος ζητεί από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας – Οικονομικών και Ανάπτυξης να παρέμβουν άμεσα προκειμένου να διορθωθούν τα κακώς κείμενα με το καθεστώς ενισχύσεων που διέπει κυρίως τα επενδυτικά σχέδια στον τουρισμό μέσω του Αναπτυξιακού και του ΕΣΠΑ.
Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο προϋπολογισμός του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022, ο οποίος αφορά το καθεστώς ενισχύσεων των τουριστικών επενδύσεων, καθώς επί συνόλου 852 επενδυτικών σχεδίων εγκρίθηκαν μόλις 162! Δηλαδή, οι 8 στους 10 που μπήκαν στον κόπο και έμπλεξαν με την ηλεκτρονική γραφειοκρατία δεν θα προχωρήσουν στην αναβάθμιση των επιχειρήσεών τους, καθώς ο προϋπολογισμός εξαντλήθηκε και δεν υπάρχουν άλλοι διαθέσιμοι πόροι! Μάλιστα, η μεγάλη πλειονότητα των επενδυτικών σχεδίων που κατατέθηκαν προέρχεται από μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις και τα περισσότερα είχαν υψηλό δείκτη χρηματοδότησης από ίδια κεφάλαια. Ο κ. Κόνσολας υπογραμμίζει ότι πρέπει να υπάρξει επειγόντως νέος και επικαιροποιημένος σχεδιασμός για την ενίσχυση των τουριστικών επενδύσεων μέσω του Αναπτυξιακού, αλλά και μέσα από νέες προσκλήσεις στο ΕΣΠΑ.
Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν πρόσβαση στα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχουν σχεδιαστεί για μεγάλου βεληνεκούς επενδύσεις και έχουν ως μόνη διέξοδο τον αναπτυξιακό νόμο και το ΕΣΠΑ για να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια, όπου όμως δεν υπάρχουν λεφτά!
Τρεις προτάσεις
Ειδικά για τις τουριστικές επενδύσεις ο κ. Κόνσολας κατέθεσε προς τους αρμόδιους υπουργούς τρεις συγκεκριμένες προτάσεις. Η πρώτη αφορά τη διαμόρφωση ενός νέου καθεστώτος ενίσχυσης τουριστικών επενδύσεων με αυξημένο προϋπολογισμό στον αναπτυξιακό νόμο, η δεύτερη περιλαμβάνει τη χορήγηση νέων φορολογικών κινήτρων για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και η τρίτη προβλέπει τη λειτουργία χρηματοδοτικού προγράμματος μέσω ΕΣΠΑ με επαρκή προϋπολογισμό έτσι ώστε να προχωρήσει η αναβάθμιση ξενοδοχείων έως 3 αστέρων και παλαιών τουριστικών καταλυμάτων και ενοικιαζόμενων δωματίων.
Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι το πρόβλημα της έλλειψης πόρων αφορά έναν κυρίαρχα εξωστρεφή κλάδο της οικονομίας, τον τουρισμό, γεγονός που πλήττει ευθέως το ελληνικό προϊόν σε σχέση με τους ανταγωνιστές. Η μεγάλη ανταπόκριση μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τον εκσυγχρονισμό τουριστικών εγκαταστάσεων θα έπρεπε να έχει προβλεφθεί από τα συναρμόδια υπουργεία και αναλόγως να διαμορφωθεί ένα πιο επιθετικό πλάνο ενισχύσεων και φορολογικών κινήτρων, σε μια περίοδο που το Ταμείο Ανάκαμψης «τρέχει» μόνο για τους «μεγάλους παίκτες».
Για παταγώδη αποτυχία της κυβέρνησης έκανε λόγο και ο βουλευτής Δωδεκανήσου Γιώργος Νικητιάδης μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του αναπτυξιακού νόμου, αναφέροντας ότι «η “αριστεία” του “επιτελικού κράτους”, του “business friendly” πήγε περίπατο», προσθέτοντας ότι τρία χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου οι 8 στους 10 αιτούντες απορρίφθηκαν για τα σχέδια που κατέθεσαν για σημαντικές επενδύσεις σε τουριστικές υποδομές.
Μάλιστα, ο κ. Νικητιάδης κατηγορεί την κυβέρνηση ότι μειώνει κατά 48 εκατ. ευρώ τις ενισχύσεις των επενδυτικών σχεδίων σε μεταποίηση και τουρισμό, καθώς η αρχική δημόσια δαπάνη ήταν 450 εκατ. ευρώ και τελικώς εγκρίθηκαν 402 εκατ. ευρώ. Έτσι, αντί να αυξηθεί ο προϋπολογισμός σε δύο κλάδους μεγάλης σημασίας για το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, αυτός μειώθηκε.
Επικοινωνιακού τύπου υποσχέσεις
Επίσης, ο κ. Νικητιάδης αναφέρει ότι προ εβδομάδος η αρμόδια υφυπουργός Ανάπτυξης Άννα Μάνη Παπαδημητρίου, απαντώντας σε σχετική επίκαιρη ερώτησή του, δήλωνε ότι ο βασικός λόγος καθυστερήσεων για τις υπαγωγές στον αναπτυξιακό νόμο ήταν «ο ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός των αιτημάτων, απόρροια του αυξημένου ενδιαφέροντος της επιχειρηματικής κοινότητας». Ένα αυξημένο ενδιαφέρον το οποίο προκλήθηκε και από τις επικοινωνιακού τύπου υποσχέσεις του υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου, οι οποίες όμως στην πράξη αποδεικνύονται γράμμα κενού περιεχομένου.
Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα στοιχεία για την ενίσχυση της μικροεπιχειρηματικότητας είναι αποκαρδιωτικά. Από το σύνολο των περίπου 900.000 επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη χώρα, σχεδόν 580.000 δεν απασχολούν κανέναν εργαζόμενο ή φυτοζωούν, περίπου 300.000 επιχειρήσεις απασχολούν έως τέσσερις εργαζομένους και δύσκολα μπορούν να εκσυγχρονιστούν χωρίς κρατικές επιχορηγήσεις, ενώ περίπου 45.000 απασχολούν άνω των 10 εργαζομένων και μόλις το 10% από αυτές έχει πάνω από 50 εργαζομένους
