Είναι δεδομένο ότι η στρατηγική για την ανάπτυξη των περιφερειών δεν μπορεί να είναι ενιαία για κάθε περιφέρεια. Σαφέστατα υπάρχουν και ενιαίοι στόχοι, όπως είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η ενεργειακή αυτονομία με την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών ενέργειας.
Κάθε, όμως, περιφέρεια πιστεύω ότι θα διαμορφώσει τις προτεραιότητές της, αξιοποιώντας και αναδεικνύοντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Είναι μια ευνοϊκή συγκυρία, το γεγονός ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.
Είναι ενδεικτικό ότι, μέσα από το ΕΣΠΑ, στις περιφέρειες θα κατευθυνθεί το ένα τρίτο των πόρων, που αντιπροσωπεύει ένα ποσό της τάξεως των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι πόροι αυτοί αφορούν δράσεις επιχειρηματικότητας και εξωστρέφειας, που τροφοδοτούν την ανάπτυξη. Παράλληλα, ανάλογοι πόροι για την ενεργειακή μετάβαση και για τον ψηφιακό μετασχηματισμό θα διοχετευθούν μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
Για την Ελλάδα, ο στόχος της Περιφερειακής Ανάπτυξης είναι ένας εθνικός στόχος. Τον στόχο αυτόν θα πρέπει να τον προσεγγίσουμε μέσα από 10 βασικούς άξονες-προτεραιότητες:
1. Βιώσιμη Ανάπτυξη. Οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να περιλαμβάνουν παραγωγικές επενδύσεις που δημιουργούν προστιθέμενη αξία, ορθολογική διαχείριση και προστασία των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος και ανάπτυξη δημόσιων υποδομών.
2. Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και στην καινοτομία, που θα προσδώσουν δυναμική σε κάθε περιφέρεια. Ενίσχυση της κατάρτισης, της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων για τους εργαζόμενους.
3. Ψηφιακός μετασχηματισμός, όχι μόνο στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες, αλλά και στη δομή και στην παροχή υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις, με κινητοποίηση πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων.
4. Ενεργειακή μετάβαση και πράσινη οικονομία. Πρέπει να αξιοποιηθούν παραγωγικά τα 11 δισεκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα διατεθούν σε επενδύσεις και υποδομές πράσινης τεχνολογίας.
5. Επιτάχυνση των έργων για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο, αλλά και δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας.
6. Ψηφιακή ανάπτυξη και σύγκλιση. Αναφέρομαι σε υποδομές 5G, στη δημιουργία υποδομών οπτικών ινών σε κτίρια, στην ψηφιακή διασύνδεση των ελληνικών νησιών, σε υψηλότερες ταχύτητες στο διαδίκτυο.
7. Έμφαση σε επενδύσεις και ανάπτυξη υποδομών στον πρωτογενή τομέα, στον τουρισμό και στον πολιτισμό, που συνιστούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας.
8. Ενίσχυση των υποδομών υγείας ιδιαίτερα σε περιφέρειες που παρουσιάζεται υστέρηση, όπως είναι οι ορεινές και νησιωτικές περιοχές.
9. Αντιμετώπιση της υπερσυγκέντρωσης δραστηριοτήτων και της μονομέρειας του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης στις περιφέρειες. Για παράδειγμα, πρέπει να διαφοροποιηθεί το μοντέλο της μονοκαλλιέργειας του τουρισμού κυρίως στις νησιωτικές περιφέρειες.
10. Αλλαγή του μοντέλου τουριστικής ανάπτυξης, έμφαση στην ποιότητα, στην εμπειρία, σε εναλλακτικές μορφές τουρισμού, στην προσέλκυση επισκεπτών υψηλού εισοδήματος.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τη βάση για το άνοιγμα μιας συζήτησης για τη νέα Στρατηγική Περιφερειακής Ανάπτυξης που έχει ανάγκη η χώρα.
του Μάνου Κόνσολα
Βουλευτής Δωδεκανήσου με τη ΝΔ, καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου
