«Η μετάβαση σε λιγότερο ρυπογόνα συγκοινωνιακά μέσα συνιστά ευρωπαϊκό στόχο αλλά και εθνική επιλογή»
Για τα μεγάλα εν εξελίξει έργα, τα οποία θα φέρουν αναπτυξιακή προοπτική στη χώρα, ανάμεσα σε αυτά και το εμβληματικό έργο του μετρό της Θεσσαλονίκης, που κάνει έναρξη της εμπορικής του λειτουργίας στο τέλος του μήνα, μίλησε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα «Political». Ο κ. Σταϊκούρας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην ενίσχυση των δημόσιων μέσων μεταφοράς με αντιρρυπαντικής τεχνολογίας οχήματα, τα οποία αναβαθμίζουν την ποιότητα του παραγόμενου μεταφορικού έργου, αλλά και στην επόμενη ημέρα του ελληνικού σιδηροδρόμου σε μια συλλογική προσπάθεια που περιλαμβάνει έργα και παρεμβάσεις για την ανάταξη και τον εκσυγχρονισμό του.
Ο ελληνικός σιδηρόδρομος, μετά το μεγάλο πλήγμα που υπέστη με το δυστύχημα στα Τέμπη, μάχεται για την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του. Εσείς, προσωπικά, βρεθήκατε για δεύτερη φορά ενώπιον των εισαγγελικών αρχών για τα περιστατικά που έλαβαν χώρα στον σιδηρόδρομο και αφορούσαν ζητήματα ασφάλειας. Προφανώς έχετε στα χέρια σας αδιάσειστα στοιχεία που αφορούν αμέλεια και απουσία τήρησης των πρωτοκόλλων ασφαλείας. Ποιο θα είναι, υπουργέ, το επόμενο βήμα; Ο σιδηρόδρομος θα έπρεπε να είναι το ασφαλέστερο μέσο μεταφοράς.
Απαιτείται από όλους μας, πολιτική ηγεσία, διοικήσεις και εργαζόμενους, να επιδείξουμε ένα υψηλότερο αίσθημα ατομικής και συλλογικής ευθύνης, προκειμένου να φέρουμε τον ελληνικό σιδηρόδρομο, στον οποίο έχουν σωρευθεί προβλήματα δεκαετιών, στο επίπεδο που οραματιζόμαστε και αξίζει στους πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η θεσμική πρωτοβουλία μας για την κατάθεση μηνυτήριων αναφορών στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου σχετικά με ανησυχητικά περιστατικά που έχουν λάβει χώρα στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Και για αυτά, προσήλθα -μία και μόνη φορά- στις εισαγγελικές αρχές. Αυτή, όμως, ήταν συμπληρωματική πράξη.
Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υλοποιεί ένα πλήθος παρεμβάσεων για την ανάταξη και τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού σιδηρόδρομου, για την πρόοδο των οποίων ενημερώνουμε, τακτικά, το ελληνικό Κοινοβούλιο. Μεταξύ άλλων, ολοκληρώθηκαν, εντός του τελευταίου έτους, έργα που συμβάλλουν ουσιαστικά στη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας του δικτύου. Ενδεικτικά, ολοκληρώθηκε η Σύμβαση 717 για την ανάταξη της σηματοδότησης και της τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, καθώς και η σύμβαση για την εγκατάσταση συστήματος αυτόματης προστασίας συρμών (ETCS – Level 1), επί της γραμμής, ενώ υπεγράφη και η σύμβαση μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και Hitachi Rail για την επαναφορά σε λειτουργία του ETCS επί συρμών. Ταυτόχρονα, εξασφαλίσαμε την αναγκαία χρηματοδότηση ύψους 25 εκατ. ευρώ, για να γίνει, για πρώτη φορά, η αντικατάσταση 90 αυτόματων συστημάτων ισόπεδων διαβάσεων (ΑΣΙΔ).
Στρατηγικής σημασίας είναι η μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού τομέα με τη δημιουργία ενός νέου, ενιαίου, σύγχρονου δημόσιου φορέα, που ενσωματώνει ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά το -επιχειρησιακά κρίσιμο- σκέλος της διαχείρισης τροχαίου υλικού. Το σχετικό νομοσχέδιο έχει πάρει τον δρόμο της νομοθέτησης. Η προσπάθεια αυτή πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αποσκοπεί στη διαμόρφωση ενός λειτουργικού μοντέλου διοίκησης, το οποίο δεν θα χαρακτηρίζεται από πολυκερματισμό. Πρόσφατα, άλλωστε, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υπέγραψε σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία θα παράσχει, άνευ ανταλλάγματος, ένα συνεκτικό στρατηγικό και επιχειρηματικό σχέδιο, το οποίο θα αποτελέσει έναν πολύτιμο οδηγό στην οργανωτική προσπάθεια του νέου φορέα.
Τέλος, υλοποιούμε το σχέδιο δράσεων (action plan), όπως το καταθέσαμε έγκαιρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά τις προτάσεις του ERA.
Βρισκόμαστε λίγες ημέρες πριν την επίσημη «πρώτη» της εμπορικής λειτουργίας του μετρό της Θεσσαλονίκης, γεγονός που θα αλλάξει τον συγκοινωνιακό χάρτη της πόλης. Σημειώθηκαν καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του έργου, ωστόσο, φαίνεται πως ανήκουν στο παρελθόν. Εισιτήρια θα υπάρχουν; Ποιες είναι οι παρεμβάσεις, ώστε να λυθούν τυχόν προβλήματα;
Με τη λειτουργία του μετρό θα αλλάξει ο συγκοινωνιακός χάρτης της πόλης και θα διαμορφωθεί μια νέα πραγματικότητα στις καθημερινές μετακινήσεις των πολιτών, σε συνάρτηση με την ανανέωση του στόλου των λεωφορείων. Για τους επόμενους έξι μήνες, όταν και θα επαναξιολογηθούν τα δεδομένα που θα έχουν προκύψει από το νέο τοπίο μετακινήσεων στην πόλη, υιοθετείται μια εξαιρετικά δελεαστική πολιτική κομίστρου για μετρό και λεωφορεία, ώστε να ενθαρρύνουμε τη χρήση των δύο μέσων μαζικής μεταφοράς από τους πολίτες.
Αναλυτικά:
1ον. Το εισιτήριο στο μετρό διαμορφώνεται στα 0,60 ευρώ. Επίσης, η τιμή της δέσμης 10+1 βασικών εισιτηρίων ορίζεται στα 5,80 ευρώ. Ενισχύεται, έτσι, η ελκυστικότητα του νέου σύγχρονου μέσου στο επιβατικό κοινό.
2ον. Το εισιτήριο στα λεωφορεία, για την αστική ζώνη, περιορίζεται σημαντικά, στα 0,60 ευρώ, από 0,90 ευρώ που είναι σήμερα. Περαιτέρω, η τιμή της δέσμης 10+1 βασικών εισιτηρίων, για την αστική ζώνη, ορίζεται στα 5,80 ευρώ. Παρέχεται, έτσι, ένα σαφέστατο επιπλέον κίνητρο για τη χρήση των λεωφορείων, αλλά και για τη συνδυαστική χρήση των μέσων.
3ον. Περιορίζονται σημαντικά τα κόστη των προϊόντων καρτών μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, μηνιαίας, τριμηνιαίας, ετήσιας κάρτας κ.λπ., τόσο για τα λεωφορεία όσο και για το μετρό. Για παράδειγμα, η τιμή της προσωποποιημένης κάρτας απεριορίστων διαδρομών 30 ημερών με χρήση του μετρό ορίζεται στα 16 ευρώ, όπως επίσης και για τα λεωφορεία, που στοίχιζε 27 ευρώ μέχρι σήμερα.
Επιπλέον, σε αυτό το χρονικό διάστημα θα αποτιμηθούν οι έρευνες επιβατικής κίνησης, θα υπάρξει προετοιμασία του συστήματος για την έναρξη λειτουργίας της επέκτασης προς την Καλαμαριά, έως το τέλος του 2025, και θα ολοκληρωθούν οι έλεγχοι της μελλοντικής διαλειτουργικότητας, αλλά και οι ανάγκες της πολύπλοκης λογιστικής και τεχνολογικής πληρότητας των συστημάτων.
Πολλά είναι τα έργα που υλοποιούνται σε ολόκληρη την επικράτεια. Η Βόρεια Ελλάδα είναι και αυτή στο επίκεντρο με δεκάδες έργα. Ένα εξ αυτών αφορά την αναβάθμιση της Ανατολικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης με την κατασκευή του υπερσύγχρονου εναέριου αυτοκινητοδρόμου, του Flyover όπως συνηθίζουμε να τον λέμε. Έργο εμβληματικό που θα ανακουφίσει από τα τεράστια κυκλοφοριακά ζητήματα που αντιμετωπίζει η Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, μέχρι την ολοκλήρωσή του (είδαμε και τις προσφυγές που κατέθεσαν διάφορες συλλογικότητες και φορείς) οι διαμαρτυρίες των κατοίκων είναι μεγάλες, καθώς, όπως ισχυρίζονται, είναι πολλά τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά. Σε ποιες ενέργειες έχει προχωρήσει το υπουργείο, ώστε να περιορίσει κατά το δυνατόν την όχληση;
Σε όλη την επικράτεια, και ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, υλοποιούνται εμβληματικά, αλλά και δεκάδες μικρότερα έργα, με σημαντικό αναπτυξιακό πρόσημο και υψηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο έργο προχωρά με ικανοποιητικούς ρυθμούς και σε καθημερινή βάση εργάζονται, σε πολλά μέτωπα, 300 εργαζόμενοι, με χρήση 70 βαρέων οχημάτων. Βρισκόμαστε σε διαρκή επαφή με τους αρμόδιους φορείς και την εταιρεία, προκειμένου να διασφαλίστουν η τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και η επίλυση οποιωνδήποτε προβλημάτων μπορεί να προκύψουν.
Το Flyover, όταν περατωθεί, θα συμβάλει στην αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας, αλλά γνωρίζουμε ότι η περίοδος κατασκευής, όπως και αναμένεται σε παγκόσμιο επίπεδο με την κατασκευή τέτοιων έργων, έχει προκαλέσει επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών. Αυτός είναι ο λόγος που -από την πρώτη στιγμή- εργαστήκαμε συλλογικά, και σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, για τον περιορισμό της όχλησης. Έγιναν συντονισμένες ενέργειες, όπως η ενίσχυση του ΟΑΣΘ με λεωφορεία και προσωπικό, η εκμίσθωση τμημάτων του πρώην στρατοπέδου Καρατάσιου για την εξασφάλιση διαδρόμου για τα ασθενοφόρα προς τα Νοσοκομεία 424 και Παπαγεωργίου, καθώς και η ενίσχυση της αστυνόμευσης.
Αναφορικά με την πράσινη μετάβαση στις αστικές μεταφορές. Είδαμε τα νέα ηλεκτρικά λεωφορεία που προμηθεύτηκαν οι ΟΣΥ, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, παράλληλα με τον σχεδιασμό του υπουργείου που αφορά την ένταξη και νέων λεωφορείων, αναβαθμίζοντας περαιτέρω το παραγόμενο μεταφορικό έργο. Πείτε μας για την ένταξη της τεχνολογίας υδρογόνου στις αστικές μετακινήσεις. Πόσο έτοιμοι είμαστε ως χώρα και ποια βήματα πρέπει να γίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση για μια τεχνολογία η οποία φαίνεται πως θα μας απασχολήσει πολύ στο μέλλον;
Κατ’ αρχάς, η δρομολόγηση 250 νέων ηλεκτρικών λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη σηματοδοτεί τη μαζική χρήση πράσινων καυσίμων στα οδικά μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ με την προμήθεια 300 σύγχρονων οχημάτων συμπιεσμένου φυσικού αερίου ανανεώνουμε και ενισχύουμε τη χρήση της συγκεκριμένης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας από τις Οδικές Συγκοινωνίες στην πρωτεύουσα. Το υδρογόνο είναι μια ακόμη τεχνολογία που επιδιώκεται να αξιοποιηθεί από τις Οδικές Συγκοινωνίες και έχουν γίνει βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων έχουν δρομολογηθεί τόσο η δημιουργία πρατηρίου στο δεύτερο αμαξοστάσιο της ΟΣΥ στα Άνω Λιόσια όσο και η προμήθεια κάποιων λίγων οχημάτων, ανάλογα με τη χρηματοδότηση που θα εξασφαλιστεί από ειδικά προγράμματα, με δεδομένο ότι πρόκειται για οχήματα με υψηλό κόστος αγοράς.
Επιπλέον, επεξεργαζόμαστε το ενδεχόμενο να σχεδιάσουμε, με προσεκτικά βήματα, την προμήθεια ενός σημαντικού αριθμού οχημάτων υδρογόνου για τις αστικές συγκοινωνίες, ώστε σε λίγα χρόνια να αποκτηθούν λεωφορεία αυτής της τεχνολογίας. Η μετάβαση σε λιγότερο ρυπογόνα μέσα συνιστά ευρωπαϊκό στόχο, αλλά και μια εθνική επιλογή στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης συνθηκών βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
