Pac Man, Bubble Bobble, Tetris, Super Mario, Donkey Kong. Αυτοί οι θρυλικοί
τίτλοι παιχνιδιών, οι «πατέρες» του gaming, δεν θα υπήρχαν αν δεν
είχε προηγηθεί η δημιουργία των υπολογιστών.
Τα video games είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την πρόοδο της τεχνολογίας των υπολογιστών, οι οποίοι συνέβαλαν στην εξέλιξη του gaming ως μορφή διασκέδασης.
Σε έναν χώρο 1.000 τ.μ., στον όροφο του Μουσείου Τεχνολογίας του NOESIS, στη Θεσσαλονίκη ξεδιπλώνεται ένα αφιέρωμα στην ιστορία και την εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των παιχνιδομηχανών και των video games.
Από τους πρώτους υπολογιστές που υποστήριξαν την λειτουργία των video games μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά. Πλέον το πολυμηχάνημα που έχουμε ως αναπόσπαστο αντικείμενο από τα χέρια μας, το smartphone, μπορεί να υποστηρίξει παιχνίδια με εξελιγμένα γραφικά και δεν θυμίζει σε τίποτα τον τρόπο που έπαιζαν video games την δεκαετία του ‘70 και του ‘80.
«H ιστορία των υπολογιστών είναι ένα πάντα επίκαιρο ζήτημα, μια και η σχέση μας μαζί τους είναι πλέον δεδομένη και ενισχύεται διαρκώς. Μάλιστα σήμερα, που η παρουσία τους στη ζωή μας είναι πλέον καθολική, με τη μορφή των έξυπνων τηλεφώνων, θεωρήσαμε ότι θα είχε ενδιαφέρον να δουν οι επισκέπτες του Μουσείου πως ξεκίνησαν όλα, αλλά και πόσο γρήγορα εξελίχθηκαν. Πως καταφέραμε σε λίγες δεκαετίες να έχουμε όλοι στα χέρια μας έναν υπολογιστή (smartphone) χιλιάδες φορές ισχυρότερο από το σύνολο των υπολογιστικών συστημάτων που είχε η σεληνάκατος του Apollo 11 το 1969, όταν έγινε η πρώτη προσσελήνωση στην ιστορία», περιγράφει για την έκθεση «Game ON», μιλώντας στην Karfitsa, ο Υπεύθυνος Εκθέσεων & Ανάπτυξης Περιεχομένου του NOESIS, Λεωνίδας Γυμνόπουλος.
Μια και τα video games είναι άμεσα συνδεδεμένα με τους υπολογιστές, ο κ. Γυμνόπουλος, τονίζει πως ήταν ο λόγος που θέλησαν να συμπεριλάβουν στην έκθεση ένα αφιέρωμα στα ρετρό ηλεκτρονικά παιχνίδια της δεκαετίας του 1980, τα οποία διατηρούν την αίγλη τους μέχρι και σήμερα.
Υπολογιστές από το χρονοντούλαπο
Η έκθεση ξεκινάει από μια σύντομη αναδρομή σε μεγάλα γεγονότα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της τεχνολογίας των υπολογιστών.
Στη συνέχεια, στο κέντρο της έκθεσης, απλώνεται ο υπολογιστής γίγαντας ΙΒΜ 1620. «Το Νόησις διαθέτει μια συλλογή με πάνω από 3.500 εκθέματα, κάποια εξ αυτών με ξεχωριστή ιστορική αξία. Όλοι οι υπολογιστές που παρουσιάζονται στην έκθεση είναι από τη συλλογή του φορέα, με τον ΙΒΜ 1620 να ξεχωρίζει ανάμεσα τους», περιγράφει ο κ. Γυμνόπουλος.
Ο ΙΒΜ 1620, ένας υπολογιστή του 1960, με μέγεθος δύο δωματίων, είναι ο πρώτος υπολογιστής που λειτούργησε στη Βόρεια Ελλάδα και ο δεύτερος σε όλη την Ελλάδα. Ήταν εγκατεστημένος στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1964. Ο υπολογιστής εκτεινόταν σε δυο αίθουσες του μαθηματικού τμήματος. «Ανήκει στη δεύτερη γενιά υπολογιστών, χρησιμοποιεί διάτρητες κάρτες, έχει μέγεθος τεσσάρων δωματίων, ζυγίζει αρκετούς τόνους και παρόλα αυτά έχει εκατοντάδες χιλιάδες φορές μικρότερες δυνατότητες ακόμα και από το πιο απλό smartphone που κυκλοφορεί σήμερα», εξηγεί ο ίδιος.
Στο βάθος έχουν παραταχθεί αυθεντικοί κλασικοί υπολογιστές από τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, όπως ο OSBORNE 1 (1981) που είναι ο πρώτος εμπορικά επιτυχημένος φορητός υπολογιστής, ο MACINTOSH (1984) ο πρώτος προσιτός υπολογιστής μαζικής παραγωγής που ο χειρισμός του γινόταν με ποντίκι και γραφικό περιβάλλον εργασίας και ο COMMODORE 64 (1982) ένας οικιακός υπολογιστής που καταγράφεται στο βιβλίο Guinness ως το μοντέλο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών.
Στην δεξιά πλευρά της αίθουσας, σε ένα διπλό ξύλινο πάγκο, βρίσκουμε περίπου 15 αναπαλαιωμένους υπολογιστές και παιχνιδομηχανές, τους οποίους έχει διαθέσει, στο πλαίσιο της έκθεσης, η ομάδα συλλεκτών «Retroclub Θεσσαλονίκης».
Παράλληλα, στο background ακούγονται οι ήχοι από ρετρό διαφημίσεις γνωστών βιντεοπαιχνιδιών, οι οποίες προβάλλονται στα αριστερά της έκθεσης. Περιμετρικά υπάρχουν τηλεοράσεις συνδεδεμένες με δεκάδες arcade παιχνίδια που έγραψαν ιστορία τα οποία οι επισκέπτες μπορούν να παίξουν.
Απλότητα και εθιστικότητα
Τα παιχνίδια όπως το Pac Man και το Tetris έχουν χαρακτηριστεί ως διαχρονικά αριστουργήματα, και αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες που συνδυάζουν απλότητα, εθιστικότητα και πρωτοτυπία. Διαθέτουν το ιδανικό μείγμα διασκέδασης, πρόκλησης και καινοτομίας, δημιουργώντας μια παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά που συνεχίζει να μαγεύει παίκτες κάθε γενιάς.
«Όλα τα παιχνίδια arcade έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: είναι εξαιρετικά εθιστικά (έπρεπε άλλωστε να κερδίσουν τον παίκτη από τα πρώτα δευτερόλεπτα, ώστε να θέλει να ρίξει το κέρμα για το επόμενο παιχνίδι), έχουν έντονο το στοιχείο της πρόκλησης και του ανταγωνισμού και δεν έχουν διακρίσεις με βάση την ηλικία ή τις δεξιότητες, ο καθένας μπορεί να παίξει και ο καθένας μπορεί να κερδίσει», λέει ο κ. Γυμνόπουλος θέλοντας να εξηγήσει τους λόγους της μεγάλης επιτυχίας των παιχνιδιών αυτών που ισχύουν ακόμα και σήμερα.
Επιπρόσθετα όμως, «τα παιχνίδια αυτά έχουν πλέον μια “μυθική” διάσταση που τα κάνει ακόμα πιο ελκυστικά και τέλος, για τους μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, ισχύει ότι παίζοντας τα σήμερα νιώθουν ξανά παιδιά, μεταφέρονται πίσω σε έναν διαφορετικό χρόνο και τόπο στη ζωή τους, που είναι ξεχωριστός», συμπλήρωσε ο ίδιος.
Τέλος, ο κ. Γυμνόπουλος επεσήμανε την αξία της γνώσης σχετικά με την ιστορία της τεχνολογίας. «Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε όλους μας, μια και η σύγχρονη κοινωνία είναι απόλυτα εξαρτημένη από αυτήν, κάτι που όπως φαίνεται θα ενισχυθεί κι άλλο στο μέλλον», είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε ότι «είναι σημαντικό να μάθουμε για το θαύμα της τεχνολογίας που έχουμε στα χέρια μας, τον υπολογιστή, για τη ραγδαία ανάπτυξη του αλλά και για τις καταπληκτικές προοπτικές που διαφαίνονται. Έχοντας μια καλύτερη γνώση των τεχνολογικών εργαλείων που χρησιμοποιούμε καθημερινά, μπορούμε ίσως και να βελτιώσουμε ποιοτικά και τον τρόπο χρήσης τους από εμάς».
Από την Karfitsa
