Με αποφασιστικότητα και σύνεση προχωράμε στην εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού σχεδίου
Λίγο πριν ξεκινήσει η συζήτηση και η ψήφιση του νέου κρατικού Προϋπολογισμού στη Βουλή, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης αναλύει στο «Π» τα μεγέθη, τονίζοντας πως υπάρχουν προβλέψεις για συγκεκριμένες αυξήσεις αποδοχών και μειώσεις φόρων το 2025. Παράλληλα, εξηγεί πώς τα ευρωπαϊκά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης θα διατεθούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και θα τονώσουν την οικονομία, ενώ επισημαίνει ότι το νέο πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» θα προβλέπει έως 75% άτοκο δάνειο για τρίτεκνους και πολύτεκνους.
Σε λίγες ημέρες ξεκινάει στη Βουλή η συζήτηση του κρατικού Προϋπολογισμού. Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι πρόκειται για έναν Προϋπολογισμό που ευνοεί την ελίτ και τους λίγους. Τι απαντάτε;
Απαντώ επικαλούμενος την κοινή λογική και συγκεκριμένες αυξήσεις αποδοχών και μειώσεις φόρων, που προβλέπει ο Προϋπολογισμός, ως αποτέλεσμα της αναπτυξιακής πολιτικής της κυβέρνησης και των αποδοτικών μέτρων καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Μάλλον δεν είναι για τους «λίγους» οι νέες αυξήσεις των συντάξεων κατά 2,4%, η οριζόντια αύξηση των μισθών στο Δημόσιο ώστε ο εισαγωγικός μισθός να μην υπολείπεται του κατώτατου μισθού, τα κίνητρα προσέλευσης ιατρών σε άγονες περιοχές, οι αυξήσεις κατά 20% στις αποζημιώσεις των νυχτερινών των ενστόλων, οι αυξήσεις του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος για τα περιφερειακά πανεπιστήμια.
Ταυτόχρονα, οι επιπρόσθετες μειώσεις φόρων, όπως η μείωση 1% των ασφαλιστικών εισφορών, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, η μονιμοποίηση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, η κατάργηση τέλους σταθερής τηλεφωνίας για συνδέσεις με οπτική ίνα, η απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρου 15% συμβολαίων υγείας για παιδιά έως 18 ετών, η φοροαπαλλαγή οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων υπέρ νέων γονέων ενισχύουν το διαθέσιμο εισόδημα των συμπολιτών μας.
Το ζητούμενο για τους πολίτες είναι αν, με τον νέο κρατικό Προϋπολογισμό για τις νέες μειώσεις φόρων, τελικά θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημά τους…
Δεν θριαμβολογούμε, αλλά δεν δεχόμαστε την καταστροφολογία και τα εύκολα ψέματα της αντιπολίτευσης. Προχωρούμε στην εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού σχεδίου μας, με σύνεση και αποφασιστικότητα. Σεβόμενοι τους νέους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, αλλά και με απόλυτη συναίσθηση των προβλημάτων των συμπολιτών μας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι η περαιτέρω τόνωση του διαθέσιμου εισοδήματος και της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, μέσα από την ανάπτυξη της οικονομίας, αποτελεί τη μοναδική λύση απέναντι στην ακρίβεια. Και περιμένουμε από την αντιπολίτευση, με την ψήφο της στη Βουλή, να πάρει θέση.
Σαφέστατα, ο νέος Προϋπολογισμός προβλέπει αυξημένα έσοδα για το κράτος. Πού θα πάνε αυτά τα χρήματα;
Κατ’ αρχάς, να δούμε από πού προέρχονται τα αυξημένα έσοδα. Ένα δισ. ευρώ είναι το αποτέλεσμα του περιορισμού της φοροδιαφυγής και της επέκτασης των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Άλλο ένα δισ. ευρώ είναι η αύξηση των εσόδων από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων, που οφείλεται στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση των μισθών. Ενώ 1,5 δισ. ευρώ προέρχεται από την αύξηση των εσόδων από τα νομικά πρόσωπα, επίσης αποτέλεσμα των παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την έκτακτη εισφορά στα διυλιστήρια, που έφτασε στα 300 εκατ. ευρώ.
Η υπεραπόδοση του Προϋπολογισμού ήταν που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποδεχθεί την πρότασή μας και να αυξηθούν οι δαπάνες του 2025 κατά 3,7% σε σχέση με τις αρχικές κατευθύνσεις. Αν δεν υπήρχαν τα θετικά αποτελέσματα στη φοροδιαφυγή και στην ανάπτυξη, τα διαθέσιμα κονδύλια για το 2025 θα ήταν λιγότερα και αντίστοιχα μικρότερη η στήριξη της κοινωνίας.
Αντιθέτως, τώρα, οι δαπάνες για την Υγεία το 2025 είναι αυξημένες κατά 74% σε σχέση με το 2019, ενώ, ειδικότερα, οι δαπάνες για τα νοσοκομεία είναι αυξημένες κατά 120% σε σχέση με την αντίστοιχη χρονική αφετηρία. Αυξήσεις προβλέπονται και για την Παιδεία, καθώς ο σχετικός τακτικός Προϋπολογισμός αυξάνεται κατά 141 εκατ. έναντι του Προϋπολογισμού 2024, ο οποίος επίσης ήταν κατά πολύ μεγαλύτερος από τους προηγούμενους. Ενώ και οι δαπάνες για την Άμυνα το 2025 θα είναι αυξημένες κατά 73% σε σχέση με το 2019. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται και οι πρωτοβουλίες μας για το στεγαστικό, το δημογραφικό, την πολιτική προστασία, που σχετίζονται απολύτως με τις ανάγκες των συμπολιτών μας και με αυτές της σύνθετης διεθνούς συγκυρίας.
Να λοιπόν πώς οι θετικοί οικονομικοί δείκτες μεταφράζονται σε χειροπιαστό κοινωνικό αποτέλεσμα, σε συνολική ενίσχυση της χώρας. Να λοιπόν πώς οι μεταρρυθμίσεις μετουσιώνονται σε ενίσχυση της κοινωνίας και σε βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη.
Η αντιπολίτευση σας ασκεί κριτική για καθυστερήσεις στην απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ενώ μιλά για πόρους που δεν φτάνουν στους μικρομεσαίους. Τι απαντάτε;
Απαντώ επικαλούμενος τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία, και ρωτώ: Συνιστά καθυστέρηση η εξειδίκευση δράσεων ύψους άνω των 22 δισ. ευρώ μέχρι σήμερα, επί συνολικού προϋπολογισμού 26,3 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2021-2027; Συνιστούν καθυστέρηση οι συνολικές προσκλήσεις που έχουν ήδη εκδοθεί και ανέρχονται στα 16,3 δισ. ευρώ, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 62,3% του συνολικού προϋπολογισμού του ΕΣΠΑ; Αποτελούν καθυστέρηση οι συνολικές εκταμιεύσεις 18,2 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης –ήτοι το 50,5% του συνολικού προϋπολογισμού του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0»– μετά από τις θετικές αξιολογήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το σύνολο των ελληνικών αιτημάτων πληρωμής;
Οι πρώτες θέσεις που κατέκτησε και διατηρεί η Ελλάδα στην απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων στην ΕΕ, όπως και οι κατά πολύ μεγαλύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου, που συνεχώς εξασφαλίζει η χώρα τα τελευταία χρόνια, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν σοβαρό συνομιλητή. Το ίδιο και οι αυξήσεις στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2019, έφτασε στα 13,5 δισ. ευρώ το 2024 και προβλέπεται ότι θα ανέλθει σε 14,1 δισ. ευρώ το 2025, πλέον των πόρων του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Όσο για τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης, ότι δήθεν οι ευρωπαϊκοί πόροι κατευθύνονται μόνο στους «λίγους» και στους «μεγάλους», επαναλαμβάνω ότι το σύνολο του ΕΣΠΑ, οι περισσότερες επιχορηγήσεις και πάνω από τα μισά δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης διοχετεύονται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θυμίζω, για παράδειγμα, τα προγράμματα για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αυτά για την ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων ΜμΕ και τουριστικών ΜμΕ. Θυμίζω τα ευνοϊκά δάνεια και την ενίσχυση της εγγυοδοσίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσα από το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙΙ, στο πλαίσιο του οποίου, πάνω από το 88% των δανείων κατευθύνονται σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζόμενους και το 87% σε επιχειρήσεις με τζίρο μικρότερο από 10 εκατομμύρια ευρώ.
Πόση σχέση έχουν οι ευρωπαϊκοί πόροι με την καθημερινότητα των πολιτών;
Θα σας έλεγα ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι ταυτίζονται με την καθημερινότητα των πολιτών. Είναι χαρακτηριστικές δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, όπως: Το Πρόγραμμα «Προλαμβάνω» με τις προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του τραχήλου της μήτρας και καρδιαγγειακών παθήσεων στο αμέσως προσεχές διάστημα. Το Πρόγραμμα «Smart readiness», για εγκατάσταση οπτικής ίνας σε 120 χιλιάδες κτίρια. Το «Gigabit voucher», με το οποίο περισσότερα από 379.000 νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποκτούν ευρυζωνικές συνδέσεις. Το «Αναβαθμίζω το σπίτι μου» για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, ανοιχτό σε όλα τα φυσικά πρόσωπα-ιδιοκτήτες κατοικίας, κύριας ή δευτερεύουσας, με επιδότηση του επιτοκίου που φτάνει το 100%.
Οι αναβαθμίσεις νοσοκομείων και κέντρων υγείας. Η υποστήριξη της λειτουργίας του ολοήμερου σχολείου και οι διαδραστικοί πίνακες. Τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και η διαχείριση αστικών λυμάτων. Το πρόγραμμα «Αιγίς», η προμήθεια Canadair νέας γενιάς και άλλων κρίσιμων εργαλείων για την ευρύτερη αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης. Η Γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας. Τα ηλεκτρικά λεωφορεία. Αναπλάσεις, όπως η «Αθηναϊκή Ριβιέρα – Αστικός περίπατος». Και δεκάδες επιπλέον παρεμβάσεις που αλλάζουν την εικόνα της χώρας και την καθημερινότητα των συμπολιτών μας.
Μιας και αναφερθήκατε σε προγράμματα, πότε αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ»; Θα υπάρξουν αλλαγές ή βελτιώσεις;
Το νέο «Σπίτι μου ΙΙ» αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2025. Έχει προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 50% θα προέλθει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το 50% του δανείου είναι άτοκο – 75% για τρίτεκνους και πολύτεκνους. Μετά από πολύμηνη διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, στην οποία πρωτοστάτησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πετύχαμε τη διεύρυνση των ηλικιακών κριτηρίων –το όριο ανεβαίνει στα 50 έτη, από 39 στο προηγούμενο σχετικό πρόγραμμα– αλλά και τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, με το ποσό να φτάνει τις 36.000 χιλιάδες για 4μελή οικογένεια. Το νέο πρόγραμμα αφορά ακίνητα με αξία συμβολαίου έως 250.000 ευρώ, ακίνητα έως 150 τ.μ., κατασκευής έως το 2007. Και το ποσό του δανείου μπορεί να ανέλθει στις 190.000 ευρώ, καλύπτοντας έως και το 90% του συμβολαίου. Η διάρκεια του δανείου μπορεί να είναι από 3 έως 30 έτη.
Με αυτόν τον τρόπο, μακριά από αδιέξοδα συνθήματα, προχωρούμε την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των δεσμεύσεών μας προς τους συμπολίτες μας, αντιμετωπίζοντας τα προβλήματά τους, αυξάνοντας σταθερά τα εισοδήματά τους.