«Έχουμε πετύχει μια δυναμική ανάπτυξη που ξεπερνά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο»
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε ποιο θα είναι το εκλογικό τοπίο το 2027», δηλώνει η υφυπουργός Ανάπτυξης Ζωή Ράπτη, επισημαίνοντας ότι είναι πολύς ο χρόνος μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές. Παράλληλα, η ίδια μιλάει στο «Π» για τις αναπτυξιακές ικανότητες της Έρευνας και της Καινοτομίας στην Ελλάδα, για τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων με τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς και για την αξιοποίηση νέων υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης.
Υπό το ενδεχόμενο ότι η ΝΔ δεν καταφέρνει να έχει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις επόμενες εθνικές εκλογές, θα πρέπει να αναζητήσει κυβερνητικό εταίρο από τα αριστερά της ή από τα δεξιά της;
Οι εκλογές θα γίνουν σε δυόμισι χρόνια από τώρα. Δυόμισι χρόνια είναι ένας αιώνας στην πολιτική! Άρα, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει από τώρα ποια θα είναι η βούληση του ελληνικού λαού τότε. Η Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί να είναι η πιο ισχυρή πολιτική δύναμη στη χώρα, αυτό δεν αμφισβητείται. Και ο πρωθυπουργός, όπως έχει διαβεβαιώσει ο ίδιος, θα είναι εκείνος που θα δώσει τη μάχη των εκλογών, επικεφαλής της Νέας Δημοκρατίας και το 2027. Αν ο ελληνικός λαός κρίνει ότι πρέπει να είμαστε αυτοδύναμοι στις επόμενες εκλογές, τότε αυτή την εντολή θα μας δώσει. Αν, πάλι, ο λαός κρίνει ότι θέλει κυβέρνηση συνεργασίας μετά τις επόμενες εκλογές, πάλι θα σεβαστούμε την εντολή του. Βέβαια, δεν μπορούμε να προβλέψουμε ποιο θα είναι το εκλογικό τοπίο το 2027, ούτε και ποια θα είναι η πρόθεση των κομμάτων. Θεωρώ, λοιπόν, ότι αυτή η συζήτηση είναι εξαιρετικά πρώιμη.
Πώς κρίνετε τις παρεμβάσεις του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή; Λειτουργούν βοηθητικά προς την κυβέρνηση ή όχι;
Σέβομαι τον πρώην πρωθυπουργό και πάντα παρακολουθώ με μεγάλη προσοχή τις παρεμβάσεις του. Τα όσα ανέλυσε στην τελευταία παρέμβασή του απηχούν τις πάγιες θέσεις της χώρας μας, όπως αυτές τις υπερασπίζεται με επιτυχία στα διεθνή fora η ελληνική κυβέρνηση.
Πολλές φορές λέγεται ότι όταν ευημερούν οι αριθμοί, δεν ευημερούν οι πολίτες. Πότε θα αποτυπωθούν στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς οι θετικοί ρυθμοί της ανάπτυξης της οικονομίας;
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ελληνική οικονομία σήμερα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι ήταν πριν από πέντε χρόνια. Στο διάστημα της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε τρεις φορές. Αυξήθηκαν ύστερα από 12 χρόνια οι συντάξεις και «ξεπάγωσαν» οι αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων.Δημιουργήθηκαν 500.000 θέσεις εργασίας και η ανεργία, από το 17%, ανήλθε το γ’ τρίμηνο του 2024 σε 9%, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Ωστόσο, αναγνωρίζουμε ότι ένα σημαντικό πρόβλημα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για άλλες χώρες, είναι το γεγονός ότι τα επίπεδα των τιμών εξακολουθούν να είναι αυξημένα. Υπάρχει συσσωρευμένος πληθωρισμός και διεθνής πληθωριστική κρίση, που επηρεάζει ιδιαίτερα τις οικογένειες. Ως εκ τούτου, παρά την αύξηση των ονομαστικών και πραγματικών μισθών, οι πολίτες εξακολουθούν να αισθάνονται πίεση όσον αφορά την αγοραστική τους δύναμη. Όμως, προχωρώντας προς τα εμπρός, το πρόβλημα αυτό θα αμβλυνθεί.
Ο νέος Προϋπολογισμός δίνει λύσεις σε αυτό το πρόβλημα;
Ήδη στον Προϋπολογισμό του 2025 προβλέπεται νέα αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Απριλίου 2025, ενώ θα τηρήσουμε τη δέσμευσή μας για κατώτατο μισθό 950 ευρώ και για μέσο μισθό 1.500 ευρώ το 2027. Προβλέπεται και νέα αύξηση των συντάξεων κατά 2,4%, όσο περίπου και η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό. Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί στο 9,7%, για πρώτη φορά κάτω από 10% μετά από 15 χρόνια, και πάνω από 30.000, που σήμερα είναι άνεργοι, θα βρουν δουλειά μέσα στο 2025. Όσο για τον πληθωρισμό, προβλέπεται μείωση από 2,7% το 2024 σε 2,1% το 2025, με καθοδική πορεία και για τον πληθωρισμό τροφίμων, που βρίσκεται σε επίπεδο χαμηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και όλα αυτά, συνδυάζοντας δημοσιονομική πειθαρχία και μία δυναμική ανάπτυξη που ξεπερνά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και μάλιστα σε συνθήκες σταθερότητας. Με μία πολιτική και μία κυβέρνηση που έχει αποδείξει ότι μπορεί να υλοποιεί με αξιοπιστία την πολιτική της.
Ας περάσουμε και στα θέματα του χαρτοφυλακίου σας, που είναι πολλά και κρίσιμα για την ανάπτυξη της χώρας. Με ποιους τρόπους η χώρα μας στηρίζει την Έρευνα και την Καινοτομία;
Η οικονομία της χώρας, χάρη στα μέτρα που παίρνει η κυβέρνησή μας, καταγράφει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, με την Έρευνα και την Καινοτομία να συμβάλλουν σημαντικά στην αισιόδοξη αυτή πορεία. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αναγνωρίζει τις «αναπτυξιακές ικανότητες» του τομέα αυτού και τον στηρίζει επενδύοντας πάνω από 1,5 δισ. ευρώ ετησίως, και μάλιστα με αυξητικό ρυθμό. Συγκεκριμένα, στηρίζουμε τα ερευνητικά μας κέντρα με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, συνολικού ύψους άνω των 216 εκατ. ευρώ, για υποδομές και υπερσύγχρονο εξοπλισμό. Παράλληλα, αξιοποιούνται πόροι του ΕΣΠΑ, όπως τα προγράμματα «Ερευνώ – Καινοτομώ», συνολικού ύψους άνω των 890 εκατ. ευρώ, προωθώντας τις συνέργειες μεταξύ ερευνητικών φορέων και επιχειρήσεων, μικρών, μεσαίων και μεγάλων, για τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών για όλους τους πολίτες.
Όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις, έχουν γίνει βήματα προόδου;
Η στήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας αποτελεί επίσης προτεραιότητα για την κυβέρνηση, με τη λειτουργία, από το 2020, του Εθνικού Μητρώου Νεοφυών Επιχειρήσεων «Elevate Greece», μέσω του οποίου υποστηρίζονται πάνω από 860 τέτοιες επιχειρήσεις με περισσότερους από 9.000 απασχολούμενους. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, το οποίο, μεταξύ άλλων, ενισχύει την πρόσβαση των επιχειρήσεων, υπαρχουσών και νεοφυών, στη χρηματοδότηση και την εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων, προωθώντας την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφειά τους. Θεσπίστηκε, μάλιστα, η δυνατότητα λήψης golden visa, εφόσον πολίτης τρίτης χώρας επενδύσει 250.000 ευρώ σε μια startup επιχείρηση.
Βλέπουμε ότι η Ελλάδα δίνει βάρος στην Έρευνα και στην Καινοτομία. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τι συμβαίνει;
Η πρόσφατη έκθεση Draghi αναδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, έναντι της τεχνολογικής ανόδου των ΗΠΑ και της Κίνας και εντεύθεν, την ανάγκη αύξησης των κονδυλίων για την Έρευνα και την Καινοτομία, δηλώνοντας εμφατικά «… η έρευνα και η καινοτομία θα πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της χάραξης πολιτικής της ΕΕ». Στο πρόσφατο Συμβούλιο Υπουργών Ανταγωνιστικότητας, που πραγματοποιήθηκε στις 29/11/2024 στις Βρυξέλλες, και συμμετείχα, κοινό τόπο μεταξύ των κρατών-μελών αποτέλεσε η θέση ότι το επόμενο Πρόγραμμα-Πλαίσιο Έρευνας και Καινοτομίας (FP10) της ΕΕ πρέπει να εξασφαλίσει έναν σταθερό και υψηλό προϋπολογισμό, που θα επιτρέψει την υλοποίηση φιλόδοξων στόχων και την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων.
Στο πλαίσιο του Συμβουλίου, υπογραμμίστηκε ότι, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, οι διαφορές στην ικανότητα καινοτομίας και ανάπτυξης μεταξύ των κρατών-μελών παραμένουν σημαντικές, γι’ αυτό τόσο η ενίσχυση δράσεων, όπως οι δράσεις widening, που στοχεύουν στη στήριξη των λιγότερο ανεπτυγμένων τεχνολογικά χωρών, όσο και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Καινοτομίας (EIC), είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί η ισότιμη συμμετοχή όλων των κρατών-μελών.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελεί τη νέα πρόκληση της εποχής μας. Πώς προχωρά στη χώρα μας;
Με την αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία είναι πλέον διαθέσιμη, οι δυνατότητες παραγωγής καινοτομίας και νέας γνώσης μέσα από την έρευνα ιδιωτικών και δημόσιων φορέων, πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, αλλά και εταιρειών και των μεταξύ τους συνεργειών, είναι πραγματικά απεριόριστες. Ας αναλογιστούμε τις δυνατότητες αξιοποίησης των νέων υποδομών Τεχνητής Νοημοσύνης που θα έχει η εγχώρια επιστημονική και επιχειρηματική κοινότητα.
Η παρουσίαση του Σχεδίου άλλωστε, που κατόπιν πρωτοβουλίας του πρωθυπουργού ετοίμασε η Συμβουλευτική Επιτροπή για την Τεχνητή Νοημοσύνη, έδωσε το περίγραμμα, με στόχο την ενσωμάτωσή της σε όσο γίνεται περισσότερες πολιτικές και την ενίσχυση της χρήσης της τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Η καινοτομία ενισχύεται στρατηγικά και με την ανακοίνωση του πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα επιλέχθηκε να κατασκευάσει ένα από τα επτά AI factories στην Ευρώπη. Μια απόφαση που αποδεικνύει ότι η χώρα μας μπορεί και θα αποτελέσει κόμβο έρευνας και γνώσης για την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε τεχνολογικό πόλο και έθνος καινοτομίας.