«Η κυβέρνηση διαθέτει ισχυρά κοινωνικά αντανακλαστικά και όταν βλέπουμε ένα πρόβλημα, δεν κοιτάμε δεξιό ή αριστερό εγχειρίδιο»
«Η κυβέρνηση δεν προτίθεται να κάνει καμία παραχώρηση σε θέματα που έχουν εθνικό χαρακτήρα», δηλώνει ο υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας σχετικά με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, επισημαίνοντας ότι κάποια από τα εμπόδια έχουν αρθεί αλλά παραμένουν ακόμα αρκετά. Ο ίδιος μιλάει στο «Π» για το πολιτικό τοπίο όπως καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, για τις ιδεολογικές διαχωριστικές γραμμές των κομμάτων, για την προεδρική εκλογή και για την ίδρυση Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών.
Οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν τη ΝΔ να ανοίγει την ψαλίδα από το δεύτερο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, και μετά να επικρατεί το «χάος» των μικρότερων κομμάτων που βρίσκονται σε χαμηλά, μονοψήφια ποσοστά. Εσείς πώς «διαβάζετε» αυτή την εικόνα των δημοσκοπήσεων;
Να ξεκινήσουμε από τις αποτυπώσεις των ποσοστών, που πράγματι καταγράφουν τη Νέα Δημοκρατία στην περιοχή του 30%. Αυτό σε μια εποχή που δεν υπάρχει πρόβλεψη, ούτε καν προοπτική κάποιας εκλογικής αναμέτρησης στον ορίζοντα, αλλά ένας καθαρός διάδρομος πολιτικού χρόνου μέχρι το 2027. Είναι λογικό να υπάρχει μια αίσθηση χαλαρότητας, μια που δεν υπάρχει ούτε διακύβευμα, ούτε κάποια άλλη πρόταση πολιτικής.Σε αυτό το χρονικό σημείο, περισσότερη αγωνία έχουμε εμείς οι πολιτικοί, εσείς οι δημοσιογράφοι και βέβαια οι εταιρείες δημοσκοπήσεων, παρά οι πολίτες! Γι’ αυτό άλλωστε είναι και πολύ δύσκολο να συγκεντρώσουν απαντήσεις και δείγματα. Και γι’ αυτό υπάρχουν αυτές οι διακυμάνσεις και οι εναλλαγές στη σειρά των κομμάτων της αντιπολίτευσης, που αποκαλέσατε «χάος».
Μήπως όμως αυτή η χαλαρότητα λειτουργεί ως εφησυχασμός για ορισμένα μέλη της κυβέρνησης;
Πιστεύω ότι έχουμε περάσει πλέον σε μια ωριμότερη εκδοχή της κοινωνίας μας, που, παρά τις κάποιες ακρότητές της, κυριαρχούν η ψυχραιμία και η λογική. Έχοντας πει αυτά, σπεύδω να τονίσω ότι αυτό δεν λειτουργεί εφησυχαστικά για εμάς στην κυβέρνηση. Αντιθέτως πολλαπλασιάζει την ευθύνη μας για να υλοποιήσουμε όλα όσα έχουμε υποσχεθεί. Όπως κάναμε το 2023, έτσι και το 2027, θα παρουσιάσουμε τόσο την υλοποίηση του προγράμματός μας και με το παραπάνω, αλλά και το σχέδιό μας για την επόμενη θητεία.
Με βάση την εικόνα που παρουσιάζουν οι δημοσκοπήσεις, θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο η ΝΔ να κερδίσει την αυτοδυναμία το 2027. Σε αυτή την περίπτωση θα αναζητήσει κυβερνητικό εταίρο από το Κέντρο ή από τα δεξιά της;
Την ερώτηση αυτή την έχω απαντήσει και το 2023, υπό το πρίσμα του προηγούμενου εκλογικού νόμου και των προβλέψεων ότι ήταν δύσκολο να υπάρξει αυτοδυναμία. Ασφαλώς και είναι δύσκολο για μια κυβέρνηση να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών για τρίτη συνεχόμενη θητεία. Αν ήταν εύκολο, θα το είχαν κάνει κι άλλοι! Αλλά, πιστέψτε με, είναι στο χέρι μας. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πορεύεται με γνώμονα τη λογική, δημιουργεί έδαφος για αξιοπιστία και ανάπτυξη και δίνει χώρο για δημιουργικότητα και πρόοδο. Απέδειξε ότι μπορεί να τα καταφέρει στον χειρισμό αδιανόητων κρίσεων, χωρίς να χάνει τον προσανατολισμό της και χωρίς να ενδίδει σε λαϊκίστικες σειρήνες.
Και αυτά δεν είναι εκτιμήσεις δικές μας. Δεν μπορεί όλοι οι παγκόσμιοι οργανισμοί, εκτιμητές, οίκοι αξιολόγησης και βέβαια όλοι οι εταίροι μας να «συνωμότησαν» και να μιλάνε για τα επιτεύγματα της χώρας μας, χρησιμοποιώντας την ως παράδειγμα. Ε, κάτι καλό θα κάναμε! Παράλληλα δείξαμε ότι η κυβέρνηση διαθέτει και ισχυρά κοινωνικά αντανακλαστικά. Όταν βλέπουμε ένα πρόβλημα, δεν κοιτάμε κάποιο δεξιό ή αριστερό εγχειρίδιο! Προχωράμε άμεσα στην κατάλληλη λύση, χωρίς να εξετάζουμε το πρόσημο ή να κολλάμε σε ιδεοληψίες. Και αυτό οι πολίτες το βλέπουν και το καταλαβαίνουν. Βλέπουν μια κυβέρνηση που προσπαθεί και καταγράφει συνεχώς αποτελέσματα, ενώ ό,τι υποσχέθηκε, το κάνει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για μειώσεις φόρων και αυξήσεις μισθών. Το κάνουμε ήδη. Βήμα-βήμα, μέτρο -μέτρο ανακτούμε το χαμένο έδαφος που μας πήραν τα χρόνια της κρίσης.
Σας προβληματίζει η δυναμική των κομμάτων που βρίσκονται δεξιότερα της ΝΔ;
Αρχικά να πω ότι αυτοί οι προσδιορισμοί έχουν ατονίσει προ πολλού. Υπάρχουν οι φωνές της λογικής, της αλήθειας και του σχεδίου, και οι κραυγές του λαϊκισμού και την εξαλλοσύνης. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να βάλουμε τους πάντες στον ίδιο παρανομαστή, μια και υπάρχουν διαφορετικά κίνητρα, διαφορετικές αφετηρίες και διαφορετικές συμπεριφορές. Υπάρχει μια παροιμία που λέει: Αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, θα πας εκεί που κοιτάς. Και εμείς στη ΝΔ δεν κοιτάμε δεξιά και αριστερά. Κοιτάμε ευθεία μπροστά.
Τον Ιανουάριο ανοίγει επίσημα η συζήτηση για την προεδρική εκλογή. Σε περίπτωση που ο πρωθυπουργός επιλέξει ένα πρόσωπο που δεν ανήκει στα «σπλάχνα» της ΝΔ, εκτιμάτε ότι θα υπάρξουν διαρροές από την Κοινοβουλευτική Ομάδα;
Η προεδρική εκλογή και η πρόταση είναι μια κορυφαία πολιτική διαδικασία, την οποία χειρίζεται αποκλειστικά ο πρωθυπουργός. Με δική μας πρωτοβουλία η προεδρική εκλογή έχει αποσυνδεθεί από το ενδεχόμενο εκλογών, ώστε να μην αποτελεί αντικείμενο μικροπολιτικών στοχεύσεων. Με τον τρόπο αυτόν εξασφαλίζεται η δυνατότητα επιλογής προσώπων ένεκα της αξίας και της διαδρομής τους και όχι λόγω πιθανών ισορροπιών.
Και άλλωστε, τι σημαίνει «σπλάχνα»; Παράδειγμα εγώ, που δεν είμαι από αυτό που αποκαλείτε «σπλάχνα», χωρίς να σημαίνει ότι δεν σέβομαι την ιστορία και την προσφορά της ΝΔ στον τόπο, ούτε τη συμβολή των ιστορικών στελεχών της. Έχω όμως πλήρη εμπιστοσύνη τον πρωθυπουργό ότι θα επιλέξει και θα προτείνει λύση εθνικά επωφελή και αντάξια του αξιώματος του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ας περάσουμε στα θέματα του χαρτοφυλακίου σας, που είναι πολλά και σημαντικά. Απ’ όσο γνωρίζω, το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα αποτελεί προσωπικό στοίχημα για τον πρωθυπουργό και το χειρίζεται ο ίδιος. Πιστεύετε ότι έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες συνθήκες για μια ουσιαστική συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών, Ελλάδας και Βρετανικού Μουσείου; Η ελληνική πλευρά είναι διατεθειμένη να κάνει παραχωρήσεις προκειμένου να επιστρέψουν τα Γλυπτά στην Αθήνα;
Σωστά αναφέρατε ότι είναι ένα κορυφαίο εθνικό θέμα, που χειρίζεται αποκλειστικά ο πρωθυπουργός. Το δε υπουργείο Πολιτισμού και αποκλειστικά η υπουργός Λίνα Μενδώνη, με τη βαθιά γνώση και εμπειρία της, συνδράμει την εθνική προσπάθεια για την επανένωση των Γλυπτών του παγκόσμιου μνημείου. Μια εξαιρετικά δύσκολη προσπάθεια, καθώς πρέπει να γεφυρώσει χάσματα και αγκυλώσεις πολλών δεκαετιών. Όμως η μεθοδικότητα και η στρατηγική της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού κερδίζουν συνεχώς έδαφος και βρίσκουν υποστηρικτές. Πράγματι, κάποια από τα εμπόδια έχουν αρθεί, παρ’ όλα αυτά απομένουν αρκετά ακόμα. Σχετικά με την πιθανότητα «παραχωρήσεων» που αναφέρατε, να θυμίσω ότι αυτή η κυβέρνηση δεν έχει κάνει, και ασφαλώς δεν προτίθεται να κάνει, καμιά παραχώρηση σε θέματα που έχουν εθνικό χαρακτήρα. Δεν είναι ούτε στο DNA μας, ούτε στον χαρακτήρα μας.
Φέρνετε ένα νομοσχέδιο για την ίδρυση Ανώτατης Σχολής Παραστατικών Τεχνών. Εν συντομία, τι προβλέπει αυτό το νομοσχέδιο; Η αντιπολίτευση σας κατηγορεί ότι υποβαθμίζετε τις κρατικές σχολές και πριμοδοτείτε τις ιδιωτικές. Τι απαντάτε;
Είναι μια δέσμευση του πρωθυπουργού, την οποία, μετά από πολύμηνη προσπάθεια και συντονισμένη δράση, φτάσαμε στο στάδιο της υλοποίησης, μαζί με τα συναρμόδια υπουργεία. Στην πραγματικότητα αποκαθιστούμε μια αδιέξοδη κατάσταση δεκαετιών, ενώ για πρώτη φορά αναγνωρίζεται η καλλιτεχνική εκπαίδευση ως διακριτή κατηγορία. Για πρώτη φορά επίσης ιδρύεται στην Ελλάδα Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών (ΑΣΠΤ), η οποία θα λειτουργεί στα πρότυπα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), με ανάλογο σύστημα οργάνωσης και τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων. Η σχολή θα οργανώνει προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σπουδών στο θέατρο, στον χορό και στη μουσική.
Η ΑΣΠΤ θα έχει πέντε τμήματα από την ενσωμάτωση των σχολών του Εθνικού Θεάτρου, της Λυρικής, της Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος και του Ωδείου Θεσσαλονίκης. Οι απόφοιτοι αυτών των καλλιτεχνικών σχολών θα μπορούν να σπουδάσουν σε συναφή πανεπιστημιακά τμήματα. Η είσοδος θα γίνεται χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις, όπως και στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, με απαραίτητο το απολυτήριο λυκείου, ενώ αναβαθμίζεται το πτυχίο των καλλιτεχνών.
Γίνεται λοιπόν προφανές ότι οι κρατικές μας σχολές και δυναμώνουν και αναβαθμίζονται, μια και γίνονται πλέον ακαδημαϊκά τμήματα. Παράλληλα δίνουμε τη δυνατότητα σε οποίον έχει πτυχίο ιδιωτικής σχολής να μπορεί, εφόσον θέλει, να συνεχίσει τις σπουδές του για την απόκτηση πανεπιστημιακού τίτλου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική μεταρρύθμιση, που είχε επιχειρηθεί να γίνει και στο παρελθόν, αλλά είναι η δική μας κυβέρνηση που το τόλμησε, το επεξεργάστηκε βρίσκοντας δίκαιες λύσεις και θα το κάνει πράξη.
Όσο για την αντιπολίτευση, ελπίζω ότι θα βρει το θάρρος να αναγνωρίσει τα θετικά στοιχεία που φέρνει η μεταρρύθμιση αυτή και να μην εξαντληθεί στη μικροπολιτική και τη στείρα αντίδραση. Ας επιτρέψουμε στον πολιτισμό να μας ενώσει!