Ο κατώτατος μισθός αυξάνεται, οι εισφορές μειώνονται, οι φοροελαφρύνσεις συνεχίζονται, ενώ ο σημαντικός περιορισμός της φοροδιαφυγής επιτρέπει νέες, στοχευμένες παροχές. Τη νέα χρονιά θα δουν αυξήσεις και οι δημόσιοι υπάλληλοι, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια
Ποιες είναι οι κυβερνητικές προτεραιότητες για το 2025;
Την τελευταία πενταετία ακολουθήσαμε μια οικονομική πολιτική που μας επέτρεψε να πετύχουμε σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη στους περισσότερους και σημαντικότερους δείκτες, όπως είναι η οικονομική ανάπτυξη, η μείωση της ανεργίας, οι παραγωγικές επενδύσεις, η αξιοποίηση της τεχνολογίας. Όπως είπε στη Βουλή ο πρωθυπουργός, για το 2025 είναι προτεραιότητα η διάχυση του προϊόντος αυτής της ανάπτυξης στην κοινωνία. Ο κατώτατος μισθός αυξάνεται, οι εισφορές μειώνονται, οι φοροελαφρύνσεις συνεχίζονται, ενώ ο σημαντικός περιορισμός της φοροδιαφυγής επιτρέπει νέες, στοχευμένες παροχές. Τη νέα χρονιά θα δουν αυξήσεις και οι δημόσιοι υπάλληλοι, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια. Και φυσικά όλα αυτά γίνονται χωρίς να διαταραχθεί η δημοσιονομική ισορροπία, ώστε να μην ξανακυλήσουμε σε καταστάσεις που ζήσαμε επί σχεδόν δέκα χρόνια και θέλουμε οριστικά να αφήσουμε πίσω μας.
Τι αλλαγές περιμένουμε από το νέο έτος στους τομείς της αρμοδιότητάς σας;
Έχω επανειλημμένως αναφερθεί στην υλοποίηση του σχεδίου μας για μια ολιστική αναμόρφωση του δημόσιου τομέα. Στο επίκεντρο των μεταρρυθμιστικών μας πρωτοβουλιών είναι ο άνθρωπος, υπάλληλος και πολίτης. Στο πλαίσιο αυτό, το 2025 είναι ένα έτος κομβικό, καθώς αφενός ολοκληρώνονται και τίθενται σε παραγωγική λειτουργία εμβληματικά έργα όπως το σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού HRMS (Human Resource Management System), δηλαδή το μεγάλο ψηφιακό διοικητικό σύστημα του Δημοσίου που περιλαμβάνει το σύνολο των λειτουργιών του ανθρώπινου δυναμικού σε όλους τους φορείς του, αλλά και το workforce planning για τη βελτιστοποίηση της στελέχωσης με όρους τεχνητής νοημοσύνης. Αφετέρου «χτίζουμε» πάνω σε αυτά και δρομολογούμε περαιτέρω έργα και αλλαγές που, θεωρώ, θα καταλήξουν στον επαναπροσδιορισμό του Δημοσίου που έχουμε στο μυαλό μας.
Ο ανασχεδιασμός του ΑΣΕΠ και των διαδικασιών του, με άξονα τα κέντρα αξιολόγησης, τους ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς, τα σύγχρονα εργαλεία διακρίβωσης δεξιοτήτων και τις διαλειτουργικότητες, θα μειώσει δραματικά τους χρόνους επιλογής, βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ποιότητα αυτής. Η διαμόρφωση για πρώτη φορά ταυτότητας εργοδότη επιλογής για τον δημόσιο τομέα ως ενιαία οντότητα, σε συνδυασμό με στοχευμένες πολιτικές και στρατηγικές προσέλκυσης υπαλλήλων και στελεχών, η έμφαση στην ανάπτυξη των προοπτικών σταδιοδρομίας και των ευκαιριών ανέλιξης για όσους επιλέγουν να αποτελούν μέρος αυτού του οργανισμού, ένας μοντέρνος και προσαρμοσμένος στις σύγχρονες συνθήκες εργασίας, ενιαίος υπαλληλικός κώδικας καθώς και ο ριζικός ανασχεδιασμός τόσο του συστήματος προαγωγής σε θέσεις ευθύνης όσο και της εσωτερικής αγοράς εργασίας-κινητικότητας αποτελούν κεφαλαιώδεις προτεραιότητές μας. Αυτές θα λάβουν σάρκα και οστά με έργα και νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν εντός του έτους.
Συνεχίζουμε, φυσικά, να επενδύουμε στην ενδυνάμωση των υπαλλήλων και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους μέσα από τη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτιση με προγράμματα που πολλαπλασιάζονται και συνεχώς εξελίσσονται για να καλύψουν νέες, σύγχρονες θεματικές ενδιαφέροντος. Πυλώνας αυτής της προσπάθειας είναι το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, τον μετασχηματισμό και την αναβάθμιση του οποίου έχουμε ήδη δρομολογήσει με τη δημιουργία και Ακαδημίας Ηγεσίας. Και βέβαια ο πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός με δύο βασικές καινοτομίες: αποκλειστικά με χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και σε κυλιόμενες ημέρες και ώρες. Σκοπός μου είναι έως το τέλος της χρονιάς να μην υπάρχει καμία εκκρεμότητα προσλήψεων παλαιότερων ετών και του 2025. Και πολλά άλλα…
Οι προσλήψεις που θα γίνουν το 2025 θα συνδράμουν στη βελτίωση της λειτουργίας του Δημοσίου;
Πρέπει πάντα να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα. Σίγουρα βελτιώνουν την κατάσταση σε μεγάλο βαθμό. Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον περασμένο Σεπτέμβριο 19.181 νέες μόνιμες προσλήψεις στο Δημόσιο. Προτεραιότητα έχουν οι τομείς της Υγείας με 4.000 μόνιμες προσλήψεις, της Εθνικής Άμυνας με σχεδόν 3.800 και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με πάνω από 2.700 νέες προσλήψεις. Συνολικά, ωστόσο, από το 2020 έως και τη νέα χρονιά έχουν μπει ή θα μπουν το αμέσως προσεχές διάστημα πάνω από 111.000 νέοι δημόσιοι υπάλληλοι στο σύνολο των φορέων του Δημοσίου, όλων των κλάδων και ειδικοτήτων. Αυτό, πρακτικά, σηματοδοτεί τη, σε εξαιρετικό βαθμό, ανανέωση του στελεχιακού δυναμικού του δημόσιου τομέα. Αυτή είναι η ποσοτική διάσταση.
Υπάρχει φυσικά και η ποιοτική διάσταση που προκύπτει ως απόρροια των καινοτόμων μεθόδων επιλογής προσωπικού και στελέχωσης που, σε συνεργασία με το ΑΣΕΠ, εισάγουμε στην ελληνική διοικητική πραγματικότητα, εφαρμόζουμε την αρχή «ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση», αξιοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη, προκειμένου να προσδιορίσουμε τις απαιτήσεις και τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε προς πλήρωση θέσης, χρησιμοποιούμε εξειδικευμένα εργαλεία διακρίβωσης δεξιοτήτων και εργασιακής συμπεριφοράς και εξελιγμένους αλγορίθμους αντιστοίχισης ανθρώπων σε θέσεις.
Η ακρίβεια και το Στεγαστικό επιμένουν. Είναι αρκετά τα μέτρα της κυβέρνησης;
Τα μέτρα της κυβέρνησης αποδίδουν. Στο πρώτο ζήτημα, υπάρχει μια μακρόπνοη πολιτική στήριξης των εισοδημάτων, δηλαδή, αυξήσεις μισθών και συντάξεων, μειώσεις φόρων και εισφορών, επιδοτήσεις λογαριασμών στην ενέργεια που σε πρώτο χρόνο αντιμετωπίζουν σε σημαντικό βαθμό την ακρίβεια και όταν το πρόβλημα του πληθωρισμού ξεπεραστεί ενισχύουν την αγοραστική δύναμη των πολιτών.
Το θέμα είναι μεγάλο, το γνωρίζουμε όλοι, αλλά εκτός από την πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση δεν βλέπω άλλη συνολική εναλλακτική πρόταση, παρά μόνο αποσπασματικές και συνήθως μη κοστολογημένες προτάσεις που περισσότερο χαϊδεύουν αυτιά παρά συντελούν στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Άλλωστε, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τα δύσκολα στο θέμα της ακρίβειας είναι πίσω μας, αφού έχουν καταγραφεί οι πρώτες αποκλιμακώσεις τιμών και στα τρόφιμα. Ωστόσο, οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης θα συνεχιστούν έως ότου υπάρξει σημαντική βελτίωση στο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών.
Ως προς το δεύτερο θέμα, το Στεγαστικό, ο πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει σειρά μέτρων από το βήμα της ΔΕΘ, ενώ και στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του συμπεριέλαβε την αντιμετώπιση του προβλήματος στις προτεραιότητες της νέας χρονιάς μέσα από την Εθνική Στρατηγική Στέγασης. Αυτή αποσκοπεί στην αύξηση της πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική στέγαση για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και στην ενίσχυση της διαθεσιμότητας κοινωνικών κατοικιών για ευάλωτες ομάδες. Σημαντικά είναι, επίσης, τα κίνητρα που παρέχονται στις τράπεζες για διάθεση στην αγορά των ακινήτων που έχουν περιέλθει σε αυτές, το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» και η ανέγερση φοιτητικών εστιών στην Κρήτη και τη Θεσσαλία μέσω ΣΔΙΤ.
Πρόσφατα κάνατε παρεμβάσεις και στο πεδίο της Κοινωνίας των Πολιτών. Γιατί δημιουργείτε δύο μητρώα και όχι ένα; Και, επίσης, πώς αυτό συνδέεται με την ενίσχυση της δράσης των Οργανώσεων Κοινωνίας των Πολιτών (ΟΚοιΠ);
Να το δούμε από την αρχή. Σε διάφορες έρευνες έχει αναδειχτεί ότι υπάρχει σοβαρό έλλειμμα εμπιστοσύνης της κοινωνίας στις εν λόγω οργανώσεις. Μέσω του ρυθμιστικού πλαισίου που υιοθετήσαμε επιδιώκουμε να βελτιώσουμε τη λειτουργία των ΟΚοιΠ, προκειμένου να δρουν αποτελεσματικά και να υλοποιούν τους σκοπούς τους προς όφελος της κοινωνίας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω των δύο μητρώων, καθώς έτσι αποκαθίσταται το ζητούμενο της ελλιπούς δημοσιότητας των ΟΚοιΠ, ώστε να λειτουργούν με όρους διαφάνειας και λογοδοσίας. Δημιουργούμε δύο μητρώα, γιατί το επίπεδο οργάνωσης και λειτουργίας αυτών των οργανώσεων ποικίλλει. Άρα, όλες οι ΟΚοιΠ μπορούν να εγγραφούν στη Δημόσια Βάση Δεδομένων, προσκομίζοντας τα βασικά δικαιολογητικά (δημοσίευση συστατικής πράξης, ΑΦΜ, καταστάσεις της τελευταίας χρήσης) και να διεκδικούν κρατική χρηματοδότηση έως 50.000 ευρώ ετησίως. Όποιες από τις ΟΚοιΠ θέλουν να διεκδικήσουν μεγαλύτερη κρατική χρηματοδότηση, εγγράφονται και στο Ειδικό Μητρώο, όπου απαιτούνται περισσότερα δικαιολογητικά, όπως πχ πρακτικά συγκρότησης της διοίκησης, βεβαίωση φορολογικής Αρχής, χρηματοοικονομικές καταστάσεις της τελευταίας διετίας κ.λπ.
Αυτή η υποχρέωση φυσικά συνδέεται με κίνητρα όπως φοροαπαλλαγές, τόσο για τις οργανώσεις όσο και για όσους ιδιώτες επιθυμούν να συνδράμουν στις δράσεις τους. Στόχος του 2025 είναι να καταφέρουμε να κάνουμε μια κεντρική καταγραφή όλων των οργανώσεων, να τις απαλλάξουμε από πρόσθετο διοικητικό βάρος για τις συναλλαγές τους με το Δημόσιο και να αναπτύξουμε διάλογο μαζί τους, προκειμένου το τρίπτυχο Πολιτεία-Κοινωνία-ΟΚοιΠ να λειτουργεί αρμονικά προς όφελος των πολιτών.
Στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό νέο πειθαρχικό σύστημα για τους δημόσιους υπαλλήλους. Ποιοι λόγοι οδήγησαν στην αλλαγή και ποιες οι καινοτομίες που εισάγονται;
Ξεκινώντας από το δεύτερο, μία από τις βασικές αλλαγές σχετίζεται με το αρμόδιο όργανο που θα επιλαμβάνεται των πειθαρχικών υποθέσεων και το οποίο θα αντικαταστήσει τα 92 σήμερα υφιστάμενα Πρωτοβάθμια, καθώς και το Δευτεροβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο. Το νέο όργανο θα απαρτίζεται μόνο από λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, δεδομένων του κύρους, της εγνωσμένης κατάρτισης και εμπειρίας τους.
Καινοτόμο στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά στη σύνθεση του πειθαρχικού οργάνου θα συμμετέχουν πρόσωπα τα οποία θα είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, των οποίων η απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης δεν θα είναι δευτερεύον καθήκον. Οι αποφάσεις του οργάνου, μάλιστα, θα εκδίδονται σε πρώτο και τελευταίο βαθμό, με τον διωκόμενο, αν θεωρεί ότι έχει αδικηθεί, να μπορεί να προσφύγει μόνο στα δικαστήρια. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση των καθυστερήσεων, στόχο τον οποίο εξυπηρετεί και η πρόβλεψη, την οποία εισάγουμε, για εξ αποστάσεως διεξαγωγή κάθε σταδίου της πειθαρχικής διαδικασίας, με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Τέλος, επιφέρουμε τροποποιητικές βελτιώσεις και όσον αφορά το πειθαρχικό δίκαιο, λαμβάνοντας υπόψη αστοχίες που έχουν καταγραφεί, προκειμένου να ανταποκρίνεται στα σύγχρονα δεδομένα.
