Η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, προειδοποίησε για τον κίνδυνο μιας «γρήγορης λύσης» που θα οδηγούσε σε μια «βρώμικη συμφωνία»
Έντονος προβληματισμός επικρατεί για την υπό διαμόρφωση συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία, ενώ η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η φετινή, 61η διοργάνωση της Διάσκεψης του Μονάχου λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων και διεθνούς αβεβαιότητας.
Στη βαυαρική πρωτεύουσα έχουν συγκεντρωθεί δεκάδες πολιτικοί ηγέτες, υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας, καθώς και εκπρόσωποι από τον επιχειρηματικό και ακαδημαϊκό χώρο. Κεντρικά ζητήματα των συζητήσεων είναι οι διατλαντικές σχέσεις και ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Οι εργασίες της Διάσκεψης ξεκινούν το απόγευμα με την ομιλία του Γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, ενώ αργότερα αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον η τοποθέτηση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς. Ο Αμερικανός αξιωματούχος θα παρουσιάσει το όραμα της νέας κυβέρνησης για τον διεθνή ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών και τις σχέσεις τους με τους συμμάχους τους.
Στη Διάσκεψη συμμετέχουν ηγετικά πρόσωπα, όπως ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, καθώς και πρωθυπουργοί και υπουργοί από διάφορες ευρωπαϊκές και διεθνείς κυβερνήσεις.
Οι ευρωπαϊκοί φόβοι
Η πρόσφατη «μακρά και εξαιρετικά παραγωγική» τηλεφωνική επικοινωνία του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δημιουργήσει έντονη ανησυχία στην Ευρώπη. Όπως σημειώνει το CNN, υπάρχουν φόβοι ότι μια πιθανή συμφωνία για την Ουκρανία μπορεί να είναι ευνοϊκή για τη Ρωσία και να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η χώρα του δεν θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα προκύψει αποκλειστικά από διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Εξέφρασε επίσης τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ο Τραμπ συνομίλησε πρώτα με τον Πούτιν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο η αρχή «τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία» να μην ισχύει πλέον στη Δύση.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του Ντόναλντ Τραμπ και του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ ότι οι διαπραγματεύσεις θα περιλαμβάνουν το Κίεβο, ο πρώην πρόεδρος απέφυγε να απαντήσει ξεκάθαρα όταν ρωτήθηκε αν θεωρεί την Ουκρανία ισότιμο εταίρο στις συνομιλίες, σχολιάζοντας απλώς πως «αυτό είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση».
Η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλας, προειδοποίησε για τον κίνδυνο μιας «γρήγορης λύσης» που θα οδηγούσε σε μια «βρώμικη συμφωνία», υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη και η Ουκρανία πρέπει να συμμετέχουν στις συνομιλίες, καθώς καμία ειρηνευτική διευθέτηση δεν μπορεί να επιβληθεί ερήμην τους.
Οι ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ αντιμετωπίζουν πλέον ένα κλίμα αυξημένης αβεβαιότητας. Από την ίδρυση της συμμαχίας, η ασφάλειά τους εξαρτάται από την πυρηνική αποτροπή των ΗΠΑ, την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ευρώπη και τους υψηλούς αμυντικούς προϋπολογισμούς της Ουάσιγκτον.
Το τηλεφώνημα Τραμπ-Πούτιν και η αιφνιδιαστική ανακοίνωση ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν άμεσα προβλημάτισαν τους Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι φοβούνται ότι θα κληθούν να καλύψουν το κόστος και να διαχειριστούν τις συνέπειες οποιασδήποτε συμφωνίας.
Το CNN σημειώνει χαρακτηριστικά: «Με άλλα λόγια: Η Ουάσιγκτον θα διαπραγματευτεί τη συμφωνία (και ενδέχεται να επωφεληθεί από ουκρανικά σπάνια ορυκτά, όπως απαίτησε ο Τραμπ), ενώ η Ευρώπη θα επωμιστεί τις ευθύνες».
Ο νέος υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ διεμήνυσε στους συμμάχους του ΝΑΤΟ ότι η εφαρμογή οποιασδήποτε συμφωνίας μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας θα επιτηρείται από ευρωπαϊκές και διεθνείς στρατιωτικές δυνάμεις, αλλά όχι από Αμερικανούς στρατιώτες.
Επιβεβαιώθηκε επίσης ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με αξιωματούχους της Συμμαχίας να διευκρινίζουν ότι το μέλλον της χώρας παραμένει θέμα συζήτησης μεταξύ των Συμμάχων, όχι της Ρωσίας.
Η Κάλας διεμήνυσε πως «οποιαδήποτε συμφωνία πίσω από την πλάτη μας δεν θα λειτουργήσει».
Το βράδυ της Τετάρτης, έξι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, εξέδωσαν κοινή δήλωση αναφέροντας: «Ανυπομονούμε να συζητήσουμε την πορεία προς τα εμπρός μαζί με τους Αμερικανούς συμμάχους μας… Η Ουκρανία και η Ευρώπη πρέπει να είναι μέρος κάθε διαπραγμάτευσης».