Πώς οι επιτήδειοι χακάρουν τους «έξυπνους» μετρητές
Tις δράσεις του για την καταπολέμηση των ρευματοκλοπών εντατικοποιεί ο ΔΕΔΔΗΕ, πραγματοποιώντας πάνω από 700 ελέγχους σε επιχειρήσεις του κλάδου HORECA (ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφετέριες) το τελευταίο διάστημα. Ήδη έχουν εντοπιστεί 131 περιπτώσεις παράνομης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, με τη συνολική ζημιά να ξεπερνά το 1,2 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Παρασκήνιο», από τον Νοέμβριο του 2024 έως τον Φεβρουάριο του 2025, ειδικά συνεργεία του ΔΕΔΔΗΕ πραγματοποίησαν ελέγχους σε όλη την Ελλάδα. Οι σχετικοί εργαστηριακοί έλεγχοι αποκάλυψαν 4,8 GWh μη καταγεγραμμένης κατανάλωσης, ενώ άλλες 153 περιπτώσεις βρίσκονται υπό διερεύνηση, με τον τελικό αριθμό ρευματοκλοπών να αναμένεται αυξημένος.
Παραβάσεις και μέτρα
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός ότι, σε γνωστές αλυσίδες καταστημάτων, το ποσοστό ρευματοκλοπών ξεπέρασε το 50% των ελεγχθέντων παροχών, υποδεικνύοντας πιθανή συστηματική παρανομία. Για την ενίσχυση των ελέγχων, ο ΔΕΔΔΗΕ αντικατέστησε τους παραδοσιακούς μετρητές με «έξυπνους» μετρητές, οι οποίοι επιτρέπουν την άμεση ανίχνευση παραβάσεων. Παράλληλα, η Ελληνική Αστυνομία παρείχε υποστήριξη όπου κρίθηκε αναγκαίο, ενώ η συνεργασία αυτή θα συνεχιστεί, στο πλαίσιο της αυστηροποίησης των ελέγχων.
Ρεκόρ ελέγχων
Η πάταξη της ρευματοκλοπής αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για τον ΔΕΔΔΗΕ, καθώς οι παράνομες συνδέσεις επιβαρύνουν οικονομικά τους νόμιμους καταναλωτές. Η εταιρεία έχει διπλασιάσει τους τεχνικούς ελέγχους (από 20,5 χιλ. ετησίως το 2019-2022 σε 41,6 χιλ. το 2024) και έχει τετραπλασιάσει τους εργαστηριακούς ελέγχους (από 5,3 χιλ. σε 22,2 χιλ. το 2024). Η αξία των βεβαιωμένων ρευματοκλοπών αυξήθηκε από 30 εκατ. ευρώ το 2023 σε 62 εκατ. ευρώ το 2024, ενώ οι εισπράξεις από αυτές ανήλθαν σε 27,1 εκατ. ευρώ, έναντι 16,4 εκατ. ευρώ την προηγούμενη τριετία.
Hitech πάταξη
Το πλάνο του ΔΕΔΔΗΕ περιλαμβάνει:
- Αυτοματοποιημένη ανάλυση δεδομένων για ανίχνευση ύποπτων περιπτώσεων
- Ενίσχυση προσωπικού με εξειδικευμένα συνεργεία
- Χρήση προηγμένων τεχνολογιών για την αποτροπή παραβάσεων
Με αυτά τα μέτρα, η εταιρεία στοχεύει να εξαλείψει το φαινόμενο της ρευματοκλοπής, προστατεύοντας τους νόμιμους καταναλωτές και διασφαλίζοντας τη σωστή λειτουργία του δικτύου.
Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ προγραμματίζει την προσθήκη 1,2 εκατομμυρίου «έξυπνων» μετρητών κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κάθε χρόνο για την περίοδο από το 2026 έως το 2030. Στόχος του Διαχειριστή -σύμφωνα με το Σχέδιο Ανάπτυξης του Δικτύου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση- είναι στη λήξη της περιόδου να έχουν όλοι οι καταναλωτές έναν «έξυπνο» μετρητή.
Πονοκέφαλος οι χάκερ
Οι «έξυπνοι» μετρητές μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των ρευματοκλοπών, άρα και σε μείωση των επιβαρύνσεων που υφίστανται σήμερα οι καταναλωτές από το φαινόμενο αυτό. Ωστόσο οι επιτήδειοι έχουν βρει τρόπο να κλέβουν ρεύμα και μέσω των «έξυπνων» μετρητών. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει παρατηρηθεί ρευματοκλοπή μετά από χακάρισμα, καθώς κάποιοι έχουν καταφέρει να παρέμβουν στο λογισμικό του «έξυπνου» μετρητή. Το γεγονός αυτό προκαλεί πονοκέφαλο στον ΔΕΔΗΕ, που προσπαθεί να εντοπίσει τη διαδικασία που ακολουθούν όσοι κλέβουν ρεύμα από τους «έξυπνους» μετρητές.
Βαριές «καμπάνες»
Εν τω μεταξύ, στη διπλή τιμή από την τρέχουσα της αγοράς θα χρεώνεται η ηλεκτρική ενέργεια που εντοπίζεται πως έχει κλαπεί. Παράλληλα, όσοι διαπράττουν ρευματοκλοπές θα πληρώνουν αναδρομικά για την κλαπείσα ενέργεια από την ημερομηνία που θεωρείται πως ξεκίνησε η κλοπή, ενώ θα καλύπτουν και τα διαχειριστικά κόστη για τον εντοπισμό της κλοπής (εργατικά, ανταλλακτικά κ.λπ.)
Αυτή είναι η πρόταση του Διαχειριστή του Δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) προς τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, μετά τη διαπίστωση αφενός ότι το φαινόμενο της κλοπής έχει επεκταθεί και αφετέρου ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας που είχε καθοριστεί το 2017 ως «πέναλτι» για τις ρευματοκλοπές σήμερα -με την αύξηση του κόστους που μεσολάβησε- είναι χαμηλότερη από την τρέχουσα της αγοράς.
Η πρόταση
Στην πρόταση που βρίσκεται σε διαβούλευση προβλέπεται μεθοδολογία καθορισμού της τιμής με την οποία θα χρεώνεται η κλαπείσα ενέργεια, με βάση τα τρέχοντα σταθερά και κυμαινόμενα τιμολόγια, συν τις λοιπές χρεώσεις (ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ, δίκτυα), ώστε το «πέναλτι» να αναπροσαρμόζεται ανάλογα με την εξέλιξη της αγοράς. Η τιμή που προκύπτει αυξάνεται στο διπλάσιο (συν 100%) σε όλες τις περιπτώσεις εκτός από τους καταναλωτές που είναι ενταγμένοι στο Κοινωνικό Τιμολόγιο, για τους οποίους η προσαύξηση είναι 50 %. Ενδεικτικά με τα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου 2024, η κλαπείσα ενέργεια θα χρεωνόταν από 464 έως 520 ευρώ ανά μεγαβατώρα για οικιακούς και λοιπούς (επαγγελματίες) καταναλωτές, αντίστοιχα, και από 145-280 για τους δικαιούχους ΚΟΤ.
Οι οφειλές λόγω ρευματοκλοπής προτείνεται να ρυθμίζονται σε δόσεις ως εξής:
- Μέχρι 600 ευρώ, η εξόφληση θα γίνεται εφάπαξ
- Από 601 ευρώ έως 1.200 ευρώ, η εξόφληση θα γίνεται σε δύο κατ’ ανώτατο δόσεις
- Από 1.201 ευρώ μέχρι 2.400 ευρώ, έως 4 δόσεις
- Από 2.401 ευρώ έως 4.800 ευρώ, έως 8 δόσεις
- Από 4.800 ευρώ και πάνω, έως 12 δόσεις.
Στα ποσά που προκύπτουν για την αξία του ρεύματος θα προστίθενται εργατοώρες και διοικητικά κόστη, 294-365 ευρώ ανά περίπτωση ανάλογα με το είδος της παροχής, συν το κόστος αντικατάστασης του μετρητή όπου απαιτείται, από 66-250 ευρώ λαμβάνοντας υπόψη την αξία των «έξυπνων» μετρητών.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία οι διαπιστωμένες ρευματοκλοπές από οικιακούς καταναλωτές αποτέλεσαν το 54,7% του συνόλου των διαπιστωμένων ρευματοκλοπών για την περίοδο 2018-2023, και περίπου το 40% του συνόλου της μη καταγραφείσας ενέργειας ρευματοκλοπής της αντίστοιχης περιόδου. Επίσης, οι διαπιστωμένες ρευματοκλοπές από εμπορικούς καταναλωτές αποτέλεσαν το 86,7% των διαπιστωμένων ρευματοκλοπών των μη οικιακών καταναλωτών κατά την περίοδο 2018-2023.