Εργαζόμενοι και συνδικαλιστές στον ΟΣΕ και τη Hellenic Train υποστηρίζουν ότι συνεχίζονται τα προβλήματα και οι ελλείψεις
Δύο χρόνια μετά την τραγωδία στα Τέμπη ο ελληνικός σιδηρόδρομος παραμένει «μεγάλος ασθενής»; Τι έχει αλλάξει από τότε και ποιες παθογένειες συνεχίζουν να ταλανίζουν το δίκτυο; Οι υποσχέσεις για ένα ασφαλέστερο σύστημα έχουν γίνει πράξη ή η χώρα εξακολουθεί να διακινδυνεύει ένα νέο σιδηροδρομικό δυστύχημα; Υπάρχουν ακόμη κενά στην ασφάλεια και τεχνολογικές ελλείψεις που θα μπορούσαν να αποβούν μοιραίες; Έχει επαρκές προσωπικό ο ΟΣΕ ή η υποστελέχωση εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη για την εύρυθμη λειτουργία των δρομολογίων;
Η «Political» εξετάζει την κατάσταση των ελληνικών σιδηροδρόμων δύο χρόνια μετά την τραγωδία στα Τέμπη, αναζητούμε τις αλλαγές που εφαρμόστηκαν και φωτίζουμε τις αδυναμίες που παραμένουν. Μπορούν οι επιβάτες να νιώθουν ασφαλείς ή οι προειδοποιήσεις των ειδικών δείχνουν ότι ο δρόμος για έναν σύγχρονο και αξιόπιστο σιδηρόδρομο είναι ακόμη μακρύς;
Σε εκκρεμότητα το ETCS
Ποια είναι η λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ελέγχου Αμαξοστοιχιών (ETCS); Το ETCS, επικοινωνώντας με το σύστημα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης αλλά και ανεξάρτητα, έχει τη δυνατότητα όταν αντιληφθεί κίνδυνο να σταματά ακαριαία τους συρμούς. Επίσης, αν αντιληφθεί ότι ένας συρμός τρέχει με μεγαλύτερη ταχύτητα της επιτρεπόμενης σε οποιοδήποτε σημείο του δικτύου, επιβάλλει αυτόματα επιβράδυνση της ταχύτητας.
Το πολυπόθητο σύστημα που αποτρέπει μοιραία ανθρώπινα λάθη δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη στον άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη. Μηχανοδηγοί οδηγούν τα τρένα στα… τυφλά. «Τα ανθρώπινα λάθη αποφεύγονται μόνο όταν υπάρχουν τα συστήματα ασφαλείας, και στην υποδομή και στους συρμούς, τα οποία ο ΟΣΕ και η Hellenic Train άρχισαν να τα ενεργοποιούν και να τα τοποθετούν δυστυχώς μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών», αναφέρει ο πρόεδρος εργαζομένων της Hellenic Train Νίκος Κιουτσούκης. Η κακοκαιρία «Daniel» κατέστρεψε μέρος αυτών των συστημάτων στο τμήμα Δομοκός – Λάρισα, με αποτέλεσμα η κυκλοφορία να βασίζεται σε χειροκίνητους ελέγχους. «Τον Σεπτέμβριο του 2023 στον σιδηροδρομικό άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη υπήρξε 100% εγκατάσταση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, ωστόσο στο κομμάτι Δομοκός – Λάρισα τα συστήματα καταστράφηκαν από την κακοκαιρία “Daniel” με συνέπεια η ασφαλής κυκλοφορία στην περιοχή να διασφαλίζεται με έλεγχο εισόδου στα δύο άκρα με βάση τον Γενικό Κανονισμό Κυκλοφορίας», αναφέρει στην «Political» ο πρώην πρόεδρος του ΟΣΕ Γιάννος Γραμματίδης, ο οποίος ήταν στο τιμόνι του Οργανισμού σε μια δύσκολη και μεταβατική περίοδο για τον ΟΣΕ.
Ο τέως υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας σε δηλώσεις του αναφέρει ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών στον σιδηρόδρομο ανέρχεται σε 463 εκατ. ευρώ και υπολογίζουν ότι τα έργα αυτά θα ολοκληρωθούν το καλοκαίρι του 2026. Οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο αναρωτιούνται γιατί δεν προχώρησαν τα έργα εκσυγχρονισμού τόσα χρόνια. «Μετά το δυστύχημα οι ανάδοχοι προχώρησαν την υλοποίηση των έργων τάχιστα και αυτή είναι και η μεγάλη απορία η δική μας: Πώς μέχρι εκείνη τη στιγμή μάς έλεγαν ότι έχουν μπλοκαριστεί, ότι υπήρχε πρόβλημα και ξαφνικά ξεμπλόκαραν όλα;», αναφέρει στην «Political» ο Νίκος Τσικαλάκης, γενικός γραμματέας εργαζομένων ΟΣΕ. Ο πρώην μεταβατικός πρόεδρος κ. Γραμματίδης επισημαίνει ότι «αυτό που λείπει είναι η επαναφορά σε λειτουργία του ETCS επί συρμών (αυτό που ονομάζουμε on board). Έτσι, τον Μάρτιο του 2024 υπεγράφη η σύμβαση μεταξύ ΓΑΙΑΟΣΕ και Hitachi Rail και προχωρά σταδιακά η ενσωμάτωση του συστήματος στους συρμούς έτσι ώστε παρατρόχιο υλικό και πομποί επί των συρμών να λειτουργούν κανονικά».
Ο αντιπρόεδρος του Σωματείου Μηχανοδηγών στη Hellenic Train Γιώργος Μανώλης δήλωσε στην «Political» ότι «ETCS δεν υπάρχει αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα». Ακριβώς την ίδια αναφορά έκανε και ο αντιπρόεδρος Εργαζομένων στον ΟΣΕ Παντελής Μπαριανός.
Τα έργα στη Θεσσαλία βάλτωσαν
Η αποκατάσταση με ενισχυμένη ανθεκτικότητα του βασικού σιδηροδρομικού άξονα και των κάθετών του, δηλαδή του Λάρισα – Βόλος και του Παλαιοφάρσαλα – Καλαμπάκα, μαζί με τα συνοδά συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης και ETCS που καταστράφηκαν στην περιοχή, αναμένεται να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με πηγές του ΟΣΕ.
Με τις ζημιές που προκάλεσαν τα ακραία καιρικά φαινόμενα «Daniel» και «Elias» στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο στην περιοχή, 18 μήνες μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας αρκετά τμήματά τους είναι εκτός κυκλοφορίας. Οι συρμοί έχουν ακινητοποιηθεί από τη Μακεδονία έως τα Μετέωρα, όπως αναφέρει ο Γιώργος Μανώλης, αντιπρόεδρος του Σωματείου Μηχανοδηγών στη Hellenic Train. «Τρένα δεν κυκλοφορούν στη Φλώρινα λόγω προβλημάτων στις επικοινωνίες, στην Καλαμπάκα και στον Βόλο μετά τον “Daniel”. Μετά τις διαμαρτυρίες των εργαζομένων για την κακή κατάσταση της υποδομής, ο ΟΣΕ αύξησε κατά 20 λεπτά τη διαδρομή Θεσσαλονίκη – Σέρρες και κατά 7 λεπτά τη διαδρομή Θεσσαλονίκη – Έδεσσα», σημειώνει ο αντιπρόεδρος των Μηχανοδηγών.
«Θα χαθούν ευρωπαϊκά κονδύλια»
Ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών ΟΣΕ και ο Σύλλογος Εργαζομένων ΕΡΓΟΣΕ κρούουν τον κώδωνα στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ότι με την κωλυσιεργία αποκατάστασης ενδέχεται να υπάρξει κίνδυνος απώλειας ευρωπαϊκών πόρων.
«Τα σιδηροδρομικά έργα βρίσκονται ακόμη σε απόλυτο διαχειριστικό τέλμα, με κορωνίδα της αποτυχίας την προδικαστική προσφυγή που κατατέθηκε κατά των ολιγοπωλιακών πρακτικών που επελέγησαν και επιχειρήθηκαν, με αόριστο αυτήν τη στιγμή τον χρονικό ορίζοντα για την ανάθεσή τους. Σε κάθε περίπτωση ελλοχεύει εξαιρετικά σοβαρός κίνδυνος απώλειας πόρων χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, με αποτέλεσμα είτε την πλήρη ματαίωση των έργων είτε την εκτέλεσή τους από εθνικούς πόρους εις βάρος άλλων αναγκαίων έργων», τονίζουν οι εργαζόμενοι.
