Δικαιούχοι, ποσά και προθεσμίες
Μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη οι εργοδότες οφείλουν να καταβάλουν το δώρο Πάσχα στους εργαζομένους τους. Το δώρο Πάσχα, όπως και το Χριστουγέννων, προστατεύεται από τη νομοθεσία για όλους τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με την Εθνική Γενική ΣΣΕ.
Οι διατάξεις που αφορούν τα δώρα των εορτών θεωρούνται δημόσιας τάξης, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε συμφωνία αντίθετη προς αυτές, είτε ρητή είτε σιωπηρή, είναι άκυρη, καθώς και η παραίτηση του εργαζομένου από το δικαίωμά του να τα λάβει.
Ποιες κατηγορίες εργαζομένων δικαιούνται το δώρο Πάσχα
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, όλοι οι μισθωτοί που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας, είτε αορίστου είτε ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, έχουν δικαίωμα να λάβουν το δώρο Πάσχα από τον εργοδότη τους.
Πότε καταβάλλεται το δώρο Πάσχα
Το δώρο Πάσχα πρέπει να καταβληθεί μέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη, ωστόσο ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να το καταβάλει νωρίτερα. Οι εισφορές προς τον ΕΦΚΑ (ΙΚΑ) και ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών υπολογίζονται πάνω στο δώρο Πάσχα, το οποίο, για κανέναν λόγο, δεν μπορεί να καταβληθεί σε είδος, αλλά αποκλειστικά σε χρήμα.
Αν το δώρο Πάσχα δεν καταβληθεί εγκαίρως, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους μπορούν να καταφύγουν στην Επιθεώρηση Εργασίας για να υποβάλουν μήνυση. Η μήνυση διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για να ασκηθεί δίωξη κατά του εργοδότη, ενώ ταυτόχρονα αποστέλλεται και στο αστυνομικό τμήμα για την έναρξη διαδικασίας αυτόφωρης σύλληψης. Οι εργαζόμενοι ή τα σωματεία τους μπορούν επίσης να καταθέσουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα.
Είναι σημαντικό να αναφέρονται τα στοιχεία της επιχείρησης και του εργοδότη στην μήνυση, καθώς η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.
Σε περίπτωση μη καταβολής του δώρου Πάσχα μέσα στην προβλεπόμενη προθεσμία, οι Κοινωνικοί Επιθεωρητές Εργασίας είναι υποχρεωμένοι να ενεργοποιηθούν άμεσα, να πραγματοποιούν ελέγχους και να είναι έτοιμοι για την εφαρμογή της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή ποινών.
Πώς υπολογίζεται το δώρο Πάσχα
Ο υπολογισμός του δώρου Πάσχα εξαρτάται από τον τρόπο αμοιβής των εργαζομένων, δηλαδή αν αμείβονται με μισθό ή ημερομίσθιο. Η περίοδος για τον υπολογισμό του δώρου είναι από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Απριλίου κάθε έτους. Επομένως, αν η εργασία καλύπτει ολόκληρο αυτό το διάστημα, ο εργαζόμενος δικαιούται μισό μηνιαίο μισθό (εάν αμείβεται με μισθό) ή 15 ημερομίσθια (αν αμείβεται με ημερομίσθιο).
Εάν η σχέση εργασίας δεν κάλυψε το πλήρες διάστημα, ο εργαζόμενος δικαιούται αναλογικό δώρο. Για τους μισθωτούς που αμείβονται με μισθό, η αναλογία είναι 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ή ένα ημερομίσθιο για κάθε 8 ημέρες εργασίας. Αν η σχέση εργασίας διαρκέσει λιγότερο από 8 ημέρες, ο υπολογισμός γίνεται με αναλογική κλίμακα.
Στις ημέρες που απουσιάζουν οι εργαζόμενοι νόμιμα (π.χ. άδεια, άδεια μητρότητας, ασθένεια), αυτές προσμετρώνται για τον υπολογισμό του δώρου Πάσχα, εκτός από τις περιόδους που καταβάλλεται επίδομα ασθενείας. Παράδειγμα: αν ένας εργαζόμενος απουσίασε λόγω ασθένειας για 60 ημέρες και έλαβε επίδομα ασθενείας για 40, αφαιρούνται μόνο οι 40 ημέρες που καλύφθηκαν από το επίδομα.
Το δώρο Πάσχα υπολογίζεται με βάση τις πραγματικές αποδοχές της 15ης ημέρας πριν το Πάσχα, εφόσον αυτές είναι ίσες ή ανώτερες των νομίμων αποδοχών. Αν η σχέση εργασίας έχει λυθεί πριν την παραπάνω ημερομηνία, το δώρο υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που καταβάλλονταν την ημέρα λύσης της σχέσης.
Τακτικές αποδοχές θεωρούνται ο μισθός ή το ημερομίσθιο και κάθε άλλη παροχή που καταβάλλεται τακτικά ή περιοδικά. Επίσης, συνυπολογίζεται το επίδομα αδείας, με το οποίο το δώρο Πάσχα προσαυξάνεται κατά 0,04166. Παράδειγμα: Εργαζόμενος που έχει δώρο Πάσχα 900 ευρώ, με την προσθήκη του συντελεστή αδείας θα λάβει 938 ευρώ.
