Η στρατηγική συμμαχία των δύο χωρών, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ και οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο τραπέζι
H ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο των συνομιλιών που θα έχει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ισραηλινό ομόλογό του Μπενιαμίν Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ την ερχόμενη Κυριακή, 30 Μαρτίου.
Στόχος της Ελλάδας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι να διασφαλίσει σε ανώτατο επίπεδο τη συμμετοχή των Ισραηλινών στο σχέδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, ώστε να υπάρξει μέγιστη δυνατή ασφάλεια έναντι των προκλήσεων από τουρκικής πλευράς, καθώς δεν φαίνεται διάδρομος για συναινετική διευθέτηση των εκκρεμοτήτων μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ιδίως τώρα που η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπως όλα δείχνουν, μπαίνει στο «ψυγείο» μετά τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και το κύμα αντίδρασης που προκάλεσε στην τουρκική κοινωνία.
Όπως σημειώνει η εφημερίδα «Political», τις προηγούμενες μέρες στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε για «δυσχερές πλαίσιο» σε ό,τι αφορά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, μετά και την προφυλάκιση του Ιμάμογλου.
Ανησυχία στην Αθήνα
Επίσης, στο «μενού» της συνάντησης θα είναι οι έρευνες υδρογονανθράκων και γενικά η στρατηγική συμμαχία των δύο χωρών, εναντίον και της μεγαλύτερης διείσδυσης της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον, αν και οι ΗΠΑ στηρίζουν τη συμμαχία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ. Στην Αθήνα υπάρχει ανησυχία για τη γεωπολιτική αναβάθμιση της Τουρκίας, ειδικά σε μια περίοδο όπου ο Τούρκος πρόεδρος έχει καλή επαφή με το σύστημα Τραμπ, ενώ και στην Ευρώπη γίνεται μεγάλη κουβέντα για ένταξη της Τουρκίας στο σχέδιο για την ευρωπαϊκή άμυνα.
Ο ρόλος του Ισραήλ είναι κομβικός και εκδηλώθηκε με σαφήνεια κατά την τριμερή διάσκεψη σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα πριν από λίγες ημέρες. Υπενθυμίζεται ότι μόλις ολοκληρώθηκαν οι επαφές με τους ομολόγους του, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γκίντεον Σάαρ έγινε δεκτός στο Μέγαρο Μαξίμου από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι Ισραηλινοί παρακολουθούν, θα βρίσκονται σε επιφυλακή και εφόσον η κατάσταση εκτραχυνθεί με υπαιτιότητα της Άγκυρας, τότε θα αναλάβουν να μιλήσουν με τους Αμερικανούς μέσω των απευθείας διαύλων που ήδη διαθέτουν.
Οι εργασίες για την πόντιση του καλωδίου αναμένεται να ξεκινήσουν εντός του Απριλίου ύστερα από πολλές περιπέτειες που ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2024, όταν οι έρευνες στα νότια της Κάσου διακόπηκαν έπειτα από παρουσία πέντε πολεμικών πλοίων της Τουρκίας.
Ακολούθησαν αρκετά εντατικές διαβουλεύσεις και σε τεχνικό επίπεδο ανάμεσα στην Αθήνα και στη Λευκωσία, που από την αρχή ήταν ιδιαίτερα σκεπτική σχετικά με την αναγκαιότητα του έργου.
Απανωτές προκλήσεις
Στις 14 Νοεμβρίου η Άγκυρα έδειξε εκ νέου τις προθέσεις της, στέλνοντας τέσσερις φρεγάτες στα νότια της Κάσου, με τη φημολογία και μόνο ότι επίκειται επιστροφή των ερευνητικών στην περιοχή. Στις 4 Φεβρουαρίου το τουρκικό ναυτικό παρενόχλησε, δι’ ασυρμάτου, τα ερευνητικά πλοία που επιχειρούσαν σε διεθνή ύδατα στα βορειοανατολικά της Κρήτης, δίχως πάντως να κινηθούν με σκοπό την παρεμπόδιση των δραστηριοτήτων.
