Η στάση των «δυσαρεστημένων» και τα σενάρια διαδοχής
Μέσα σε ένα δύσκολο τοπίο, στο οποίο κυριαρχεί η απογοήτευση των πολιτών για τα κυβερνητικά πεπραγμένα, το Μέγαρο Μαξίμου πιέζεται ασφυκτικά να βρει ένα νέο αφήγημα, προκειμένου, αν μη τι άλλο, να ανακοπεί η ραγδαία πτώση των ποσοστών της ΝΔ, σε όρια που καθιστούν αδύναμη την αυτοδυναμία αλλά και δύσκολες τις κυβερνητικές συνεργασίες.
Είναι κοινή η εκτίμηση ότι ο πολυσυζητημένος ανασχηματισμός, όχι μόνο δεν βελτίωσε την εικόνα της κυβερνητικής παράταξης, αλλά δημιούργησε και προβλήματα με το «καλημέρα», λόγω της ατυχούς επιλογής του Α. Δοξιάδη για τη θέση του υφυπουργού Έρευνας και Τεχνολογίας και του Ν. Τσάφου για το πόστο του υφυπουργού Ενέργειας. Και μπορεί ο δεύτερος να παραμένει μέλος της κυβέρνησης, καθώς η ΝΔ δεν θα «άντεχε» πολιτικά δεύτερη παραίτηση υφυπουργού σε μικρό χρονικό διάστημα, αλλά ο θόρυβος που υπάρχει γύρω από το όνομά του, και κυρίως από τις θέσεις του για τα εθνικά, δύσκολα θα κοπάσει.
«Εύγλωττη» εικόνα
Η εικόνα των δημοσκοπήσεων είναι εύγλωττη: Οι «φιλικοί» στην κυβέρνηση δημοσκόποι αφήνουν κατά μέρος την πρόθεση ψήφου και προβάλλουν πλέον την εκτίμηση ψήφου και τη διακύμανση της εκτίμησης, εμφανίζοντας τη ΝΔ από 27% μέχρι 30%. Οι υπόλοιποι, που διερευνούν τις κοινωνικές τάσεις με μεγαλύτερη αντικειμενικότητα, δίνουν ταβάνι στη ΝΔ το 26% με 27%.
Αν σκεφτεί κανείς ότι ανάμεσα στον Ιούλιο του 2023 και τον Ιούνιο του 2024 – μέσα σε 11 μήνες- η ΝΔ έχασε 1,3 εκατομμύρια ψήφους, δηλαδή περισσότερους από τους μισούς ψηφοφόρους της, και από ευρωεκλογές και μετά η ΝΔ υποχωρεί κι άλλο, χάνοντας περί τους 200.000 ψηφοφόρους, μπορεί να κατανοήσει τη νευρικότητα των «γαλάζιων» στελεχών.
Βαρύ κλίμα
Στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης το κλίμα είναι βαρύ, καθώς, με τα σημερινά δημοσκοπικά ευρήματα, πάνω από τους μισούς «γαλάζιους» δεν θα είναι στην επόμενη Βουλή. Που σημαίνει ότι είτε θα στραφούν απέναντι στους ανταγωνιστές τους στις εκλογικές τους περιφέρειες, είτε θα αναζητήσουν στιγμές δημοσιότητας, κυρίως με αιχμηρή στάση έναντι της κυβέρνησης, είτε ακόμα, ακόμα, θα αναζητήσουν εναλλακτικές, εφόσον υπάρχουν.
Οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας μεταφέρουν ένα ζοφερό κλίμα από τις επαφές τους με τους ψηφοφόρους τους και ζητούν επιτακτικά να αναληφθούν πρωτοβουλίες με άμεσο κοινωνικό αποτύπωμα. Ενδεικτικό της ατμόσφαιρας που υπάρχει στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ είναι ότι ήδη ένας αριθμός βουλευτών, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ετοιμάζει νέα ερώτηση προς υπουργό ή υπουργούς της κυβέρνησης, ενώ έχει ανοίξει ζωηρή εσωτερική συζήτηση με αφορμή την εκλογή νέου Γραμματέα της ΚΟ στις 4 Μαρτίου. Είτε αποφασίσουν να μιλήσουν στην επικείμενη συνεδρίαση της ΚΟ είτε όχι, η δυσθυμία τους είναι βέβαιο ότι με κάποιον τρόπο θα εκφραστεί.
Ο πήχης της αυτοδυναμίας
Επιπρόσθετα, κυβερνητικά και κομματικά στελέχη επαναφέρουν με ένταση στο τραπέζι του προβληματισμού το αίτημα για αλλαγή του εκλογικού νόμου, με στόχο να κατέβει ο πήχης της αυτοδυναμίας. Ο πρωθυπουργός έχει ξορκίσει αυτό το σενάριο, με το σκεπτικό ότι ο ίδιος έχει αποδείξει ότι απεχθάνεται τους θεσμικούς αιφνιδιασμούς.
Ακόμα και στενοί του συνεργάτες, ωστόσο, παραδέχονται ότι το σημερινό σκηνικό, με τον πολυκερματισμό των πολιτικών δυνάμεων, την απουσία εναλλακτικής πρότασης εξουσίας και τη διαφαινόμενη αδυναμία της ΝΔ να αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά της, δικαιολογεί την ανησυχία για πολιτική αστάθεια και ακυβερνησία. Που σημαίνει ότι ο Κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να επικαλεστεί κάτι ανάλογο για να δικαιολογήσει μία αλλαγή του εκλογικού νόμου, δύο χρόνια πριν από τις κάλπες.
Υπάρχουν, ωστόσο, δύο προβληματισμοί. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη δυνατότητα ή μη να, πιάσει τον πήχη της αυτοδυναμίας, ακόμα κι αν κατέβει λίγο. Και ο δεύτερος ότι μία αλλαγή του εκλογικού νόμου θα σημάνει ηττοπάθεια και αποσυσπείρωση.
Σενάρια διαδοχής
Ιστορικά, καμία ηγεσία στα χρόνια της Μεταπολίτευσης δεν κατόρθωσε να κερδίσει τρίτη θητεία. Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό με τα δημοσκοπικά ευρήματα, έχουν ανοίξει στο εσωτερικό της κυβερνητικής παράταξης τη συζήτηση για την επόμενη μέρα στη ΝΔ.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί διέγνωσαν πίσω από την απόφαση του πρωθυπουργού να αναβαθμίσει τον Κ. Χατζηδάκη σε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης ένα έμμεσο μήνυμα ότι αυτός θα είναι ο εκλεκτός του, όταν έρθει η ώρα της διαδοχής του στην ηγεσία της ΝΔ. Επίσης, την πληθωρική παρουσία «γαλάζιων» στελεχών στην τελετή των αποκαλυπτηρίων της «Κιβωτού Εθνικής Μνήμης», στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας την προηγούμενη Τετάρτη, πολλοί ανέγνωσαν ως μήνυμα στήριξης στη μάχη, του υπουργού Άμυνας Ν. Δένδια για τη διαδοχή.
Άλλωστε, η παρουσία των δύο πρώην πρωθυπουργών Αντ. Σαμαρά και Κ. Καραμανλή και του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλου διευκόλυνε έτι περαιτέρω την παραπάνω ερμηνεία.