Μπαίνουν οι μπουλντόζες στην Πλατεία Ελευθερίας στη Θεσσαλονίκη
Δεκατρία και πλέον χρόνια με πισωγυρίσματα, κόντρες, δριμεία κριτική και πλήθος δηλώσεων οι μπουλντόζες ετοιμάζονται μέσα στο επόμενο δίμηνο να μπουν στην πλατεία Ελευθερίας ώστε ο πολύπαθος χώρος της Θεσσαλονίκης θα μετατραπεί -επιτέλους- σε τόπο μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, αλλά και σε ένα ανοιχτό πάρκο, γεμάτο πράσινο, με θέα προς τη θάλασσα.
Η ιδέα να φύγει από το σημείο το τσιμεντένιο πάρκινγκ, που επί σχεδόν μισό αιώνα είχε γίνει …συνήθεια για τη στάθμευση των Θεσσαλονικέων και ο χώρος να αποδοθεί σε κατοίκους και επισκέπτες, ξεκίνησε το 2012 από τη διοίκηση του Γιάννη Μπουτάρη. «Το οφείλουμε στην ιστορία της πόλης», δήλωνε ο πρώην δήμαρχος, θυμίζοντας πως η πλατεία Ελευθερίας υπήρξε τόπος μαρτυρίου για τους Εβραίους Θεσσαλονικείς και σημείο συνάντησης πριν την αναχώρηση τους για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Έτσι το έργο μπήκε στις «ράγες», το 2013 ανακοινώθηκαν οι νικητές του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης έκρινε παράνομη την ενοικίαση της πλατείας ως πάρκινγκ αλλά οι θέσεις στάθμευσης παρέμεναν πάρα γεγονός πως η πλατεία ήταν χαρακτηρισμένη ως χώρος πρασίνου.
Το 2017 το θέμα της βιοκλιματικής ανάπλασης του χώρου συνολικής έκτασης 10,7 στρεμμάτων επανήλθε δυναμικά στην επικαιρότητα καθώς το έργο συμπεριλήφθηκε στη λίστα για τις αναπλάσεις που θα χρηματοδοτούνταν από το δάνειο των 20 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, με συζητήσεις και εγκρίσεις από το δημοτικό συμβούλιο. Στις αρχές του 2019 σύμβουλοι της αντιπολίτευσης και πρώην δημοτικοί σύμβουλοι της παράταξης Μπουτάρη επέμεναν στην κατασκευή διώροφου υπόγειου πάρκινγκ, ενώ δεν προβλέπονταν στη μελέτη και στην προκήρυξη του έργου, καταψηφίζοντας την κανονιστική πράξη κυκλοφοριακών ρυθμίσεων που αποτελούσε προϋπόθεση για να ξεκινήσει το έργο.
Σε όλο αυτό το διάστημα, ο παραχωρησιούχος – ιδιοκτήτης του πάρκινγκ αρνούνταν να το εκκενώσει έως και τον Φεβρουάριο του 2019, όταν εγκαταστάθηκε ο εργολάβος, τοποθετήθηκαν σιδερένιες λαμαρίνες και άρχισαν οι εργασίες για ένα έργο που έπρεπε να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2020.
Έκπτωτος ο εργολάβος και επιστροφή στο πάρκινγκ
Ωστόσο, η πορεία δεν ήταν η επιθυμητή. Οικονομικά ζητήματα του εργολάβου έκαναν την εμφάνισή τους από πολύ νωρίς, κράτησαν στάσιμο το έργο, η μία καθυστέρηση διαδέχονταν την άλλη και σύντομα η ανάπλαση βγήκε εκτός τροχιάς. Η διοίκηση Ζέρβα, που ήταν διάδοχος στον δήμο Θεσσαλονίκης, τον Δεκέμβριο του 2021 αποφάσισε να κηρύξει έκπτωτο τον εργολάβο, να απομακρύνει τις λαμαρίνες και να επαναφέρει τις θέσεις στάθμευσης στην πόλη, ενώ άνοιξε ξανά η συζήτηση για υπόγειο πάρκινγκ με αναθέσεις μελετών.
Ο κ.Ζέρβας, δεχόμενος έντονη κριτικής δήλωνε πως ξεκινά εκ νέου τη διερεύνηση της δυνατότητας δημιουργίας υπόγειου χώρου στάθμευσης στην πλατεία Ελευθερίας, παράλληλα με την επιφανειακή διαμόρφωση της ως πάρκου μνήμης, τονίζοντας παράλληλα πως με το άνοιγμα του πάρκινγκ δόθηκε «ανάσα» σε ολόκληρο το κέντρο της πόλης. Βέβαια, λίγο πριν τις τελευταίες εκλογές και κάτω από την προεκλογική πίεση φορέων και υποψηφίων, ο πρώην δήμαρχος υποσχέθηκε πως σε περίπτωση που επανεκλεγεί θα προχωρούσε το πάρκο μνήμης στην πλατεία Ελευθερίας.
Η υπόσχεση Αγγελούδη για το εμβληματικό έργο
Αντίθετα, η παράταξη Αγγελούδη προεκλογικά είχε κάνει «σημαία» τη συγκεκριμένη ανάπλαση ενώ και μετά την εκλογή της τόνιζε πως συμβολικά το πρώτο έργο που θα «τρέξει» στην πόλη είναι η πολύπαθη πλατεία. Για το λόγο αυτό, ο κ.Αγγελούδης αμέσως μετά την επικράτηση στην κάλπη τον Οκτώβριο του 2023 άρχισε να αναζητά επιπλέον χρηματοδότηση καθώς με τα «εξτρά» χρόνια που φορτώθηκαν στην «πλάτη» του έργου υπήρξε και αύξηση του κόστους του. Ο δήμαρχος βρήκε ανοιχτές τις πόρτες από το Πράσινο Ταμείο και εξασφάλισε επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 8,5 εκατ. ευρώ για να μπορέσουν οι μηχανές να πάρουν και πάλι μπροστά. «Η αρχική χρηματοδότηση ήταν 5,5 εκατ. ευρώ, ωστόσο λόγω της ακύρωσης των εργασιών κατασκευής της πλατείας το κόστος του έργου αυξήθηκε κατά 50%», δήλωσε στην «Κarfitsa» ο σημερινός αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Πρόδρομος Νικηφορίδης.
Τον Ιούνιο του 2024 προέκυψε ο προσωρινός ανάδοχος από τον ανοιχτό διεθνή διαγωνισμό που προκήρυξε ο δήμος, όμως και σε αυτή την περίπτωση ακολούθησαν προσφυγές και αντιδικίες μεταξύ των εταιρειών. Ωστόσο, οι δικαστικές διαμάχες έλαβαν πρόσφατα τέλος με τη δικαιοσύνη να δικαιώνει τον δήμο ορίζοντας τον προσωρινό ανάδοχο ως τον τελικό ανάδοχο του έργου. «Το έργο είναι πολύ σημαντικό για τη Θεσσαλονίκη. Μια τόσο ιστορική πλατεία δεν μπορεί να είναι τόπος στάθμευσης αυτοκινήτων και οι πολίτες να στερούνται πολύτιμο δημόσιο χώρο. Η πλατεία ήταν τόπος μαρτυρίου και η διοίκηση Μπουτάρη έκανε ότι έπρεπε για να μετατραπεί σε πάρκο ιστορικής μνήμης για τους Εβραίους συμπολίτες μας. Κακώς ακυρώθηκε από τη διοίκηση Ζέρβα, κανείς δεν αντιλήφθηκε τους πραγματικούς λόγους της ακύρωσης, ωστόσο εμείς είπαμε από την αρχή πως συμβολικά θα προχωρήσουμε στην ανάπλαση», συμπλήρωσε ο κ.Νικηφορίδης.
Μέσα στο επόμενο διάστημα θα συνταχθεί η σύμβαση, θα σταλεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο, θα γίνουν οι τυχόν όποιες παρατηρήσεις επί της μελέτης του έργου από τον ανάδοχο και εκτιμάται πως οι μπουλντόζες θα πιάσουν δουλειά έως τις αρχές του καλοκαιριού. «Η ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος και η δημιουργία του Πάρκου Μνήμης στην πλατεία Ελευθερίας είναι το οφειλόμενο χρέος τιμής της πόλης σε αυτούς που μαρτύρησαν και σε αυτούς που επέστρεψαν» ήταν η πιο πρόσφατη δήλωση του δημάρχου, Στέλιου Αγγελούδη, στην εκδήλωση στο σιδηροδρομικό σταθμό, εκεί όπου κατέληξε η πορεία για την 82η επέτειο από την αναχώρηση του πρώτου συρμού Αουσβιτς – Μπίρκεναου.
Τι θα γίνει χαμένες θέσεις στάθμευσης
Προκειμένου κάτοικοι και επισκέπτες να μη στερηθούν τις πολύτιμες θέσεις στάθμευσης στην πλατεία Ελευθερίας, με την έναρξη των εργασιών, η δημοτική αρχή ξεκίνησε από νωρίς τις διαδικασίες ώστε να αναπληρωθούν. Σε αυτό το πλαίσιο, ο δήμαρχος είχε επαφές με τη διοίκηση του ΟΛΘ για να δημιουργηθούν 234 νέες θέσεις στάθμευσης στο λιμάνι, για την εξυπηρέτηση των οδηγών που επιθυμούν να παρκάρουν στα κοντινά παραλιακά σημεία. «Επειδή πολλοί αναρωτιούνται τι θα γίνει με την έναρξη των εργασιών, αυτές οι θέσεις στάθμευσης δεν χάνονται, λόγω της πρωτοβουλίας του δημάρχου που εξασφάλισε τη δημιουργία επιπλέον χώρου στάθμευσης στο λιμάνι», εξηγεί ο κ.Νικηφορίδης.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Karfitsa»
