Η παράδοση του βαψίματος των αυγών σε κόκκινο χρώμα την
περίοδο του Πάσχα έχει βαθιές θρησκευτικές και πολιτισμικές ρίζες.
Το κόκκινο αυγό συμβολίζει το αίμα του Χριστού, το οποίο χύθηκε κατά τη Σταύρωσή του, ενώ το αυγό γενικότερα συνδέεται με την έννοια της αναγέννησης και της νέας ζωής.
Μερικές βασικές ερμηνείες του εθίμου αυτού
- Συμβολισμός του αίματος του Χριστού: Το κόκκινο χρώμα του αυγού παραπέμπει στο αίμα που χύθηκε από τον Χριστό κατά τη Σταύρωσή του, και έτσι το αυγό αποκτά θρησκευτική σημασία ως σύμβολο της θυσίας του.
- Η Ανάσταση και η Νέα Ζωή: Το αυγό είναι από μόνο του σύμβολο της ζωής και της αναγέννησης, καθώς είναι το σημείο εκκίνησης για τη δημιουργία ενός νέου όντος. Στη Χριστιανική πίστη, το αυγό συνδέεται με την Ανάσταση του Χριστού, αφού όπως το αυγό σπάζει για να βγει το νέο πλάσμα, έτσι και ο Χριστός αναστήθηκε, νικώντας το θάνατο.
- Παράδοση από την αρχαιότητα: Η συνήθεια του βαψίματος των αυγών έχει ρίζες από την αρχαιότητα, όπου το αυγό ήταν σύμβολο γονιμότητας και νέας ζωής, και πέρασε στην χριστιανική παράδοση, προσαρμοσμένο στην εορτή της Ανάστασης.
Αυτή η παράδοση διατηρείται σε πολλές χώρες, κυρίως στις Ορθόδοξες Χριστιανικές κοινότητες, και είναι μέρος του εορτασμού του Πάσχα, όπου τα κόκκινα αυγά σπάνε ή ανταλλάσσονται μεταξύ των πιστών ως σύμβολο της Ανάστασης και της νίκης της ζωής επί του θανάτου.
Σχετικές ερωτήσεις
Και γιατί τα βάφουμε τη Μεγάλη Πέμπτη;
Είθισται να βάφουμε πάντα τα αυγά τη Μεγάλη Πέμπτη, για να τιμήσουμε τη σταύρωση και τα πάθη του Χριστού. Μάλιστα παλιά τα έβαφαν αργά τη νύχτα και ήταν πάντα κόκκινα, συμβολίζοντας το αίμα Του, γι΄αυτό και η Μεγάλη Πέμπτη λεγόταν και Κοκκινοπέφτη. Σε κάποιες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας μάλιστα την ίδια μέρα κρεμούσαν και κόκκινα πανιά στα παράθυρα μετά το βάψιμο των αυγών για να ξορκίσουν το κακό μάτι. Σε όλη την Ελλάδα έχουν και κάποιες δικές τους παραδόσεις. Στην Κέρκυρα για παράδειγμα, βάφουν 12 αυγά για κάθε Ευαγγέλιο ή τόσα, όσα τα μέλη της κάθε οικογένειας. Μόνο που τ’ αυγά στην Κέρκυρα βάφονταν πάντα «φυσικά», μέσα σε νερό που προηγουμένως είχαν βραστεί για ώρα παντζάρια ή φλούδια κρεμμυδιών ή ρίζες που οι ντόπιοι έβγαζαν από το όρος του Παντοκράτορα. Θρυλείται επίσης πως παλιά, στις νότιες περιοχές του νησιού, έβαφαν τα αυγά με φύκια της θάλασσας.
Πώς προέκυψε το τσούγκρισμα
Το τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών, που μοιάζει με παιχνίδι, λέγεται ότι ξεκίνησε όντως σαν παιχνίδι από τη Βόρεια Αγγλία, αν και πολλοί υποστηρίζουν πως οι ρίζες του είναι βυζαντινές. Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή, το έθιμο του τσουγκρίσματος καθιερώθηκε στη βυζαντινή αυλή από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και τη μητέρα του Αγία Ελένη σε τελετή που λάμβανε χώρα το πρωί της Κυριακής του Πάσχα. Οι καλεσμένοι τσούγκριζαν με τον αυτοκράτορα και τη βασιλομήτορα τα αυγά και στη συνέχεια ακολουθούσε γεύμα στο πασχαλινό τραπέζι. Εκτός του ότι συμβολίζει την Aνάσταση του Xριστού, το αυγό συμβολίζει τη ζωή και τη δημιουργία που κλείνει μέσα του τη ζωή. Όπως, λοιπόν, το κλωσσόπουλο σπάει το κέλυφος του αυγού και βγαίνει στο φως της ζωής, έτσι κομματιάζονται τα δεσμά του θανάτου και βγαίνει ξανά η ζωή από τα βάθη του τάφου. Παλιά, στις αγροτικές κοινωνίες, το πρώτο αυγό που έβαφαν στα σπίτια το κρατούσαν μέχρι το επόμενο Πάσχα και δεν το τσούγκριζαν, καθώς ήταν της Παναγίας. Τη Μεγάλη Πέμπτη της επόμενης χρονιάς το φυτεύαν στα χωράφια για να έχουν καλή σοδειά.
