Κάνουν λόγο για «ιατρική καταστροφή»
Ένα ιδιαίτερο σκάνδαλο ήρθε στο προσκήνιο από τις κλινικές της Ολλανδίας, όπου κάποιοι δότες σπέρματος, έγιναν βιολογικοί πατεράδες σε 50 έως 75 παιδιά, εν αγνοία τους!
Η αποκάλυψη έγινε μετά την εφαρμογή ενός νέου συστήματος καταγραφής, το οποίο έδειξε πως οι κλινικές γονιμότητας παραβίαζαν τους κανόνες για τις δωρεές σπέρματος επί δεκαετίες. Η NVOG ανέφερε τη Δευτέρα (13/4) ότι ορισμένες κλινικές χρησιμοποιούσαν εσκεμμένα δείγματα σπέρματος περισσότερες από 25 φορές, αντάλλασσαν σπέρμα χωρίς την απαραίτητη τεκμηρίωση ή τη γνώση των δοτών, και επέτρεπαν στους ίδιους δότες να δίνουν σπέρμα σε πολλαπλές κλινικές.
«Ο αριθμός των λεγόμενων “μαζικών δοτών” θα έπρεπε να είναι μηδέν», δήλωσε η γυναικολόγος Μαρίκε Σχόουνενμπεργκ στην τηλεοπτική εκπομπή Nieuwsuur. «Εκ μέρους ολόκληρου του επαγγέλματος, ζητάμε συγγνώμη. Δεν κάναμε όσα έπρεπε να κάνουμε».
Τι προβλέπει η νομοθεσία
Ο νόμος που τέθηκε σε ισχύ το 1992 και αποσκοπούσε στον περιορισμό του κινδύνου ακούσιας αιμομιξίας και γενετικών συγγενειών, όριζε ότι κάθε δότης δεν επιτρεπόταν να αποκτήσει πάνω από 25 παιδιά. Ωστόσο, η εφαρμογή του αποδείχθηκε δύσκολη λόγω των αυστηρών νόμων περί ιδιωτικότητας και το 2018 το όριο μειώθηκε σε 12 παιδιά.
«Γι’ αυτό, γνωρίζουμε για πρώτη φορά τον ακριβή αριθμό παιδιών ανά δότη», εξήγησε η Σχόουνενμπεργκ. Από το 2004, όταν καταργήθηκε το δικαίωμα ανωνυμίας των δοτών, τα δεδομένα δείχνουν ότι υπήρξαν τουλάχιστον 85 «μαζικοί δότες» (με πάνω από 25 παιδιά) στην Ολλανδία, όπως είπε.
Η πλειονότητα αυτών ήταν βιολογικοί πατέρες 26 έως 40 παιδιών, ενώ ορισμένοι είχαν από 50 έως 75 παιδιά. Μεταξύ αυτών βρίσκονταν τουλάχιστον δέκα γιατροί γονιμότητας, ανάμεσά τους και ο Γιαν Καρμπάατ, που παράνομα απέκτησε τουλάχιστον 81 παιδιά στην κλινική του.
Η «ιατρική καταστροφή»
Ο πιο «παραγωγικός» δότης ήταν ο Τζόναθαν Τζέικομπ Μάιερ, γνωστός από το ντοκιμαντέρ του Netflix «The Man with 1,000 Kids», ο οποίος είναι γνωστό ότι έχει αποκτήσει τουλάχιστον 550 παιδιά παγκοσμίως. Πάνω από 100 από αυτά συνελήφθησαν σε ολλανδικές κλινικές.
Ο Τάις φαν ντερ Μέερ, από τον οργανισμό Stichting Donorkind, που βοηθά παιδιά να εντοπίσουν τους βιολογικούς τους πατέρες, χαρακτήρισε τα ευρήματα «ιατρική καταστροφή». Σύμφωνα με τον ίδιο, «τα δεδομένα δείχνουν ότι στην Ολλανδία υπάρχουν τουλάχιστον 3.000 παιδιά με 25 ή περισσότερους ετεροθαλείς αδελφούς και αδελφές».
«Η ζημιά που έχει γίνει στην εμπιστοσύνη των ανθρώπων προς το ιατρικό σύστημα, αλλά και προς τις κυβερνήσεις που επέτρεψαν να συμβεί όλο αυτό, είναι μόνο η αρχή», σημείωσε ο φαν ντερ Μέερ, προσθέτοντας ότι «τόσο τα παιδιά όσο και κάποιοι από τους δότες αναμένεται να αντιμετωπίσουν αυξημένο ψυχολογικό στρες. Σε μια μικρή και πυκνοκατοικημένη χώρα όπως η Ολλανδία. Τα παιδιά αυτά είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν και πρακτικά προβλήματα καθώς μεγαλώνουν. Όταν αρχίσουν να βγαίνουν ραντεβού, θα πρέπει να κάνουν τεστ DNA για να βεβαιωθούν ότι δεν βγαίνουν με κάποιο κοντινό συγγενή. Είναι απαραίτητο όλοι οι εμπλεκόμενοι να έχουν πρόσβαση σε όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες»
Η NVOG κάλεσε τις μητέρες, τους δότες και τα παιδιά να επικοινωνήσουν με τις κλινικές γονιμότητας, ενώ το ολλανδικό υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε πως θα ενημερώσει αυτή την εβδομάδα τα μέλη του κοινοβουλίου για τα ευρήματα.